Monday, 28 December 2015
Linear equation of Pagume 6: The day Pagume 6 of the Tropics, when September 11...
Linear equation of Pagume 6: The day Pagume 6 of the Tropics, when September 11...: x is jesus god 2 Professor Ephraim Isaac is my hero because he asserted that Ethiopian calendar belongs to neither Julian nor Gregorian (19...
Friday, 18 December 2015
Tropics rotate and revolve faster than the Temperates
Saturday, 12 December 2015
Pagume 6 and September 11 are eternalities of the Tropics and Temperates respectively
https://plus.google.com/110074833507050302295/posts
"አንድ እለት ማለት የምደር አንድ ጊዜ ሹረት መሆን በሳይንሰ ያለቀለት ጉዳይ ነው፡፡ ሥለዚህ በዚህ ዙሪያ ማን ምን ብሎ ይጠይቃል"
በሚል ያቀረቡት መከራከሪያ ሐሳብ ምንም እንኪን የምድር ሹረትንና ዙረትን ማወቅዎንና ማመንዎን ባይገልጽም የተጠቃለለ ብያኔ ነው፡፡ ምድር በራሷ ዛቢያ የምትሾረው በየ 24 ሠዓት ነው የሚል የተጠቃለለ ብያኔ ለምድር ወገብ ብቻ በመቆሙ ነው፡፡ ነገር ግን የምድራችን ቅርፅ ምላላ ክብ ሲሆን የምቃቱ ምድር ዙሪያ ረጅም ወይም ሰፊ ሲሆን፣ የቀዝቀዛው ዙሪያ አጭር ወይም ጠባብ ነው፡፡ ሥለዚህ ሁለት አዲስ ያላለቀላቸው ጥያቄዎች አሉ፡፡ ጥያቄዎቹ ረጅም ዙሪያ ያለው ሞቃት ምድር እና አጭር ዙሪያ ያለው ቀዝቃዛ ምድር እንዴት ቢሾሩና ቦዞሩ ነው አንድ ሙሉ ሹርትን በየ 24 ሠዓት እና ዙረትን በየ365.25 እለት እኩል የሚጨርሱት ? የሚሉ ነቸው፡፡
"አንድ እለት ማለት የምደር አንድ ጊዜ ሹረት መሆን በሳይንሰ ያለቀለት ጉዳይ ነው፡፡ ሥለዚህ በዚህ ዙሪያ ማን ምን ብሎ ይጠይቃል"
በሚል ያቀረቡት መከራከሪያ ሐሳብ ምንም እንኪን የምድር ሹረትንና ዙረትን ማወቅዎንና ማመንዎን ባይገልጽም የተጠቃለለ ብያኔ ነው፡፡ ምድር በራሷ ዛቢያ የምትሾረው በየ 24 ሠዓት ነው የሚል የተጠቃለለ ብያኔ ለምድር ወገብ ብቻ በመቆሙ ነው፡፡ ነገር ግን የምድራችን ቅርፅ ምላላ ክብ ሲሆን የምቃቱ ምድር ዙሪያ ረጅም ወይም ሰፊ ሲሆን፣ የቀዝቀዛው ዙሪያ አጭር ወይም ጠባብ ነው፡፡ ሥለዚህ ሁለት አዲስ ያላለቀላቸው ጥያቄዎች አሉ፡፡ ጥያቄዎቹ ረጅም ዙሪያ ያለው ሞቃት ምድር እና አጭር ዙሪያ ያለው ቀዝቃዛ ምድር እንዴት ቢሾሩና ቦዞሩ ነው አንድ ሙሉ ሹርትን በየ 24 ሠዓት እና ዙረትን በየ365.25 እለት እኩል የሚጨርሱት ? የሚሉ ነቸው፡፡
ጳጉሜ 6 እና ሰብቴምበር 11 የሚዉሉበት የሳምንት እለት ስሞች እና ዓመተ ምህረቶች ̏
https://www.linkedin.com/grps/Pagumetropics-4768902/about?
… በየዓመቱ በተጠጋጋ ተረፍ የሆነዉ 6 ሰዓት በ4ዓመት ተጠራቅሞ 24 ሰዓት ወይም አንድ ዕለት አስገኝቶ ጳጉሜን በ4ዓመት አንዴ 6 እንደሚያደርጋት ሁሉ የ6 ካልዒት ትርፍ በዕርግጥ ካለ( የአለ ግን አይመስለኝም) በ600 ዓመት አንዴ ጳጉሜ 7 ትሆናለች፡፡ ̋
ከላይ በጥቅስ የተመለከተዉ ድምዳሜ በዘመናዊ ማስረጃ እና መረጃ ትንተና ዘዴ ባለመታገዙ ምክነንያት የሚከተሉት ተግዳሮቶች አሉበት፡፡ (1ኛ) ጳጉሜ 6 የ7 ተግባራዊ ተያያዥ የጊዜ መለኪያ አሃዶች ምንጭ መሆኑን እና ከእያንዳንዱ 1461 አሃዶች ዉስጥ የመጨረሻዉ አሃድ (marginal unit) ጳጉሜ 6 መሆኑን አላወቀም፡፡ (2ኛ) ከእያንዳንዱ ሰባት የጊዜ አሀዶች ውስጥ የማይመዘገበው ጳጉሜ 6 ምን ያህል የጊዜ አሃድ እየሆነ ነው? ለሚለዉ ጥያቄ መልስ አልሰጠም፡፡ (3ኛ) ጳጉሜ 6 ከሰብቴምበር 11 አንፃር ሲፈተሸ ሁለት አዲስ የጊዜ ንድፈ ሃሰቦችን ማስገኘቱ አልታወቀም፡፡ (4ኛ) የጳጉሜ 6 ሳምንት እለት እና ዓመተ ምህረት ከሰብቴምበር 11 ሳምንት እለት እና ዓመተ ምህረት ፍፁም የተለየ መሆኑ አልታወቀም፡፡ በመሆኑም ጳጉሜ 6 እና ሰብቴምበር 11 የሚመዘገቡበት የሳምንት እለት ስም እና የእምርታ አመተ ምህረት የታወቁ፤ እየታወቁ ያሉ እና ወደፊትም መታወቃቸዉ ከግንዛቤ አልገባም፡፡
ሰባት ተግባራዊ የጊዜ መለኪያ አሃዶች
ሰባት የተያያዙ የጊዜ መለኪያ አሃዶች በስራላይ ይገኛሉ፡፡ አሃድ ማለት በቁጥር የተለየ መስፈሪያ ማለት ነዉ፡፡ ከታች የተመለከተዉ ሰንጠረዥ 1፡1 ሰባት የተያያዙ የጊዜ መስፈሪያ አሃዶች ከሚመዘገቡበት አሰራር መሳሪያ አንፃር በሦሥት ትናንሽ (ሰከንድ፤ ደቂቃ፤ ሰዓት) እና በአራት ትላልቅ (እለት፤ ሳምንት፤ ወር እና አመት) የተከፈሉ መሆናቸዉን ያሳያል፡፡ በመሆኑም 1 ሰከንድ ማለት ከ60 ሰከንዶች ዉሥጥ አንዱ ማለት ነዉ፡፡ 1 ደቂቃ ማለት የ60 ሰከንዶች መስፈሪያ ማለት ነዉ፡፡ 1 ሰዓት ማለት የ60 ደቂቃ ስፍር ወይም 1 ደቂቃ 60 ጊዜ በመደጋገም የተጠራቀመ ጊዜ ማለት ነዉ፡፡ 1 እለት ማለት በ24 ሰዓት የተሰፈረ ጊዜ ማለት ነዉ፡፡ 1 ሳምንት ማለት በ7 እለት የተሰፈረ ጊዜ ማለት ነዉ፡፡ 1 ወር ማለት በ4 ሳምንት ከ 2 እለት፤ 5 ሳምንት እና 5 ሳምንት ከ 1 እለት የተሰፈረ ጊዜ ማለት ነዉ፡፡ 1 ዓመት ማለት በ12 ወሮች ወይም በ52 ሳምንት ከ1 እለት ወይም ከ2 እለት ወይም በ365 እለት በአራት አመት አንዴ 366 እለት የተሰፈረ ጊዜ ማለት ነዉ፡፡
ከላይ በሰንጠረዥ 1፡1 የተመለከቱት 7 የተያያዙ የጊዜ መለኪያ አሃዶች በመጠናቸዉና ከሚመዘገቡበት የአሰራር መሳሪያ አንፃር በሁለት ተከፍለዉ ይገኛሉ፡፡ የመጀመሪያዎቹ 3 ተከታታይ ትናንሽ የጊዜ መለኪያ አሃዶች ሰከንድ፤ ደቂቃ እና ሰዓት በእጅ ሰዓት ወይም በግድግዳ ሰዓት ይመዘገባሉ፡፡ በመሆኑም ከጥዋት ፀሃይ ፍንጥቅ ካለችበት እስትጠልቅ ድረስ ያለዉን 12 ሰዓት ቀን ከ 1 ሰዓት እስከ 6 ሰዓት ከቀትር በፊት እና ከ6 ሰዓት ማብቂያ እስከ 12ሰዓት ከቀትር በሁዋለ መሆኑን፤ እንዲሁም ፀሃይ ከጠለቀችበት አስከንጋት ድረስ ያለዉን 12 ሰዓት ለሊት ከቀኑ 12 ሰዓት ማብቂያ እስከ ለሊቱ 6 ሰዓት ግማሽ ለሊት እና ከ6 ሰዓት ማብቂያ እስከ ንጋት 12 ሰዓት ድረስ ከእኩለ ለሊት በሁዋላ መሆኑን በትክክል የምንቆጣጠረዉ በእጅ ሰዓት ነዉ፡፡ በእጅ ሰዓት የተመዘገበዉ 12 ሰዓት ቀን እና 12 ሰዓት ለሊት አንድላይ 24 ሰዓት በመሆን አንድ እለት የተሰኘዉን አሃድ ይሰጠናል፡፡
ነገር ግን የእጅ ሰዓት እለትን መመዝገብ አይችልም፡፡ በመሆኑም ሁለተኛዉ 4 ተከታታይ ትላልቅ የጊዜ መለኪያ አሃዶች እለት፤ ሳምንት፤ ወር እና ዓመት የሚመዘገቡት የአሳራር መሳሪያ ቀን መቁጠሪያ ይባላል፡፡
የእለት ፅንሰ ሃሳብ መሰረት የምድር አንድ ሹረት ነው፡፡ ለአብነት ፀሃይ ከሰሜን ሰፊ ሞቃት ጫፍ ተመልሳ በምድር ወገብ የዋለችበትን እለት ወስደን ብንመለከት የሰሜንና ደቡብ ሰፊ ሞቃት ምድረ ሰማይ ወር እለት ሥም መስከረም 13 ከሰሜንና ደቡብ ጠባብ ቀዝቃዛ ምድረ ሰማይ ወር እለት ሰብቴምበር 23 በፍፁም የተለየ መሆኑን ምስል 1.2 ያሳያል፡፡ ሥለዚህ መስከረም 13 ማለት የሞቃት ምድር 24 ሰዓት እኩል በ12 ሰዓት ቀን እና በ12 ሰአት ለሊት መከፈሉን ሲያመለክት፤ ሰብቴምበር 23 ማለት ግን የቀዝቃዛ ምድር 24 ሰዓት እኩል በ12 ሰዓት ቀን እና በ12 ሰአት ለሊት መከፈሉን ያሳያል ፡፡ በመሆኑም ለãሃይ የተጋለጠው ግማሽ የምድር ክፍል 12 ሰዓት ቀን ሲባል ከፀሃይ የተሰወረው ግማሹ ምድር 12 ሰዓት ለሊት ይባላል (ምስል 1.2 የመልከቱ)፡፡
ከእለት ቀጥሎ በቀን መቁጠሪያ ላይ የሚመዘገበዉ በጣም ትልቁ የጊዜ መለኪያ አሃድ ምንድን ነዉ? በጣም ትልቁ የጊዜ መለኪያ አሃድ 7 እለት ይዞ የሚገኘዉ ሳምንት ነዉ፡፡ የአንድ ሳምንት አሃድ 7 ነዉ ማለት አንድ እለት 7 ጊዜ በመደጋገም የሚገኝ የእለት ብዛት መሆኑን የሚያሳይ ነው፡፡ የሳምነት እለት ብዛት 7 የሆነዉ ለምንድን ነዉ? ለሚለዉ ጥያቄ የተገኘዉ መልስ በጳጉሜ 6 እለት ምንጭነት ነዉ፡፡ በየአመቱ 6 ሰዓት ከእጅ ሰዓትና ከቀን መቁጠሪያ ሳይመዘገብ እየተረፈ በየ4 ዓመት 1461ኛ እለት ላይ በመከሰት የሚመዘገበው ጳጉሜ 6፤ ከእለት ቀጥሎ ከሚገኘዉ ትልቅ የጊዜ መለኪያ አሃድ ጋር እኩል በመሆን 1461ኛ ሁኖ የሚመዘገበው መቼ ነው? የሚል ጥያቄ ሲነሳ የተገኘው መልስ በየ 28 ዓመት ከ 7 እለት ጋር ነው፡፡ በመሆኑም በ28 አመታት ውስጥ ካሉት 1461 ሳምንቶች ውስጥ የመጨረሻው 7 እለት የጳጉሜ 6 ሳምነት ነው፡፡ በመሆኑም የአንድ ሳምንት እለት ብዛት 7 ብቻ የመሆን ብያኔ ምንጭ የጳጉሜ 6 እለት መሆኑ የሚያሳየን የፀሃይና የሰፊ ሞቃት ምድር ጊዜ ፍፁም ሳይነሳዊ መሆኑን ነዉ፡፡
ከሳምንት ቀጥሎ በቀን መቁጠሪያ ላይ የሚመዘገበዉ እጅግ በጣም ትልቁ የጊዜ መለኪያ አሃድ ምንድን ነዉ? ከሳምንት ቀጥሎ የሚገኘዉ እጅግ በጣም ትልቁ ጊዜ ወር ነው፡፡ ወር የሚይዘው የጊዜ ብዛት 4 ሳምንት ከ 2 እለት ነው፡፡ ነሐሴና ጳጉሜ እንደ አንድ ወር በሚወሰዱብት ጊዜ አንድ ወር ማለት 5 ሳምንት ይሆናል፡፡ በአራት አመት አነዴ ይህው ልዩ ወር 5 ሳምንት ከአንድ እለት ይሆናል፡፡ ወር ለሚባለው የጊዜ መለኪያ አሃድ ስም ምንጭ ምንድን ነው? ወር ለሚለው ጽንሰ ሃሳብ መሰረት ጨረቃ ሙሉ እየሆነች የምትታይበት ጊዜ ብዛት ነው፡፡ ጨረቃ ሙሉ እየሆነች የምትወለደው በየ29.5 እለት ነው፡፡ በመሆኑም የወር መስፈሪያ አሃድ 30 እለት ተደረገ ማለት ነው፡፡ በአመት ውስጥ የሚገኙት የወር ብዘት 12 ብቻ መሆን ብያኔ መሰረት ምንድን ነው? የሚለውን ጥያቄ ከመመለሳችን በፊት ከወር መስፊያ ቀጥሎ ጊዜ የተሰፈረው አመት በተሰኘ ፅንሰ ሃሳብ መሆኑን እንመለከታለን፡፡
ከወር የሚቀጥለው ትልቁ የጊዜ መለኪያ ምንድን ነዉ? አመት ነው፡፡ የአመት ጽንሰ ሃሳብ መሰረት ምድር በየ24 ሰዓት በሰፊዉ ሞቃት ክፍል እየፈጠነች እና በጠባቡ ቀዝቃዛ ክፍል እየተንቀረፈፈች በመሾር ãሃይን አንዴ ዙራ ለመጨረስ የሚወስድባት ጊዜ 365.25 እለት ነው፡፡ በመሆኑም ዘመናዊዉ የአመት ጊዜ መለኪያ አሃድ 365 እለት ለተከታታይ ሶስት አመት እና በየ አራት ዓመት 366 እለት ነው፡፡ የአመት እለት ብዛት አሃድ ብያኔ ምንጭ እንዲሁ የጳጉሜ 6 እለት ነው፡፡ በመቀጠል የፀሃይ አመት 365 እና 366 እለት በስንት 30 እለት መደብ መከፈል አለበት የሚለው ጥያቄ ሲነሳ የተገኘው መልስ 12 መደብ እና ቀሪ 5 እና ባራት አመት አንዴ 6 እለት ነው፡፡ ስለዚህ የፀሃይ ዓመት በ12 ወሮች መደብ የተሰፈረ ነው ፡፡ እንዲሁም ከእየሱስ ክርስቶስ መወለድ ጀምሮ አመት በቁጥር የሚመዘገበዉ ዓመተ ምህረት የሚል ስያሜ ይዞ ነዉ፡፡
በመሆኑም አመት የአመተ ምህረት ቁጥር፤ 12 ወሮች፤ በ12 ወሮች ውስጥ 52 ሳምንታትና 1 እለት እና በአራት አመት አንዴ 2 እለት የያዘ ትልቁ የጊዜ መለኪያ ነው፡፡ በመሆኑም ከሰዓት ቀጥለው የሚገኙት 4 ተከታታይ የጊዜ መለኪያ አሃዶች እለት፤ሳምንት፤ወር እና አመት የሚመዘገቡት እጅግ በጣም የረቀቀ መሳሪያ የቀን መቁጠሪያ ይባላል፡፡
በአጠቃላይ ሰንጠረዥ 1.1 እያንዳነዱ ትንሽ የጊዜ አሀድ መጠን ለተከታዩ አሀድ መጠን መሰረት መሆኑን ያሳያል፡፡ ማለትም ሰከንድ ለደቂቃ፤ደቂቃ ለሰዓት፤ሰዓት ለእለት፤እለት ለሳምንት፤ሳምንት ለወር እና ወር ለዓመት መሰረትና ተያያዥ ናቸው፡፡ ከላይ ከተ.ቁ 1 እስከ 3 የተመለከቱትን የጊዜ አሃዶች በእጅ ሰዓት ይመዘገባሉ፡፡ ከተ.ቁ 4 እስከ 7 የተመለከቱት የጊዜ አሃዶች የሚመዘገቡት በቀን መቁጠሪያ ላይ ነው፡፡
ከእያንዳነዱ 7 ዘመናዊ የጊዜ አሀዶች የማይመዘገበው ጳጉሜ 6
ከእያንዳንዱ ሰባት የጊዜ አሀዶች ውስጥ የማይመዘገበው ጳጉሜ 6 ምን ያህል የጊዜ አሃድ እየሆነ ነው? ለሚለዉ ጥያቄ መልስ ቢሰጡ ኖሮ የጊዜ ተፈጥሮ ማስረጃ እና መረጃ የሌለዉን የዉሸት ጳጉሜ 7 አያስተጋቡም ነበር፡፡ ነገር ግን ሰንጠረዥ 1.2 ከእያንዳንዱ የጊዜ አሀዶች ውስጥ የማይመዘገበው ጳጉሜ 6 ምን ያህል የጊዜ አሃድ እየሆነ ነው? የሚለውን ጥያቄ በዝርዝር መልስ ይሰጣል፡፡ ከእያንዳነዱ ሰከንድ በእጅ ሰዓት ሳይመዘገቡ የሚቀሩት የጳጉሜ 6 ማይክሮ ሰከንዶች 0.000684462968 ናቸዉ፡፡ እነኝህ በየሰከንዱ ያልተመዘገቡት የጳጉሜ 6 ማይክሮ ሰከንዶች ተጠራቅምው በየደቂቃው 0.041067761 ሰከንዶች ይሞላሉ፡፡ በየደቂቃዉ የማይመዘገቡት የጳጉሜ 6 ሰከንዶች ተጠራቅመዉ በየሰአቱ 2.464065708 ሰከንዶች ይሆናሉ፡፡ በየሰአቱ የማይመዘገቡት የጳጉሜ 6 ሰከንዶች ተጠራቅምው በየእለቱ ከ 59 ሰከንዶች በላይ እና ከአንድ ደቂቃ በታች ይሞላሉ፡፡ በየእለቱ የማይመዘገቡት የጳጉሜ 6 ሰከንዶች ተጠራቅመዉ በየሳምንቱ 413.963039 ሰከንዶች ወይም ከ 6 ደቂቃ በላይ ይሞላሉ፡፡በየሳምንቱ የማይመዘገቡት የጳጉሜ 6 ሰከንዶች ወይም ደቂቃዎች ተጠራቅመዉ በየወሩ 1800 ሰከንዶች ወይመወ 30 ደቂቃ ይሞላሉ፡፡ በመጨረሻ በየወሩ ያልተመዘገቡት የጳጉሜ 6 ሰላሳ ደቂቃዎች ተጠራቅመዉ በየአመቱ 21600 ሰከንዶች ወይም 360 ደቂቃዎች ወይም 6 ሰዓት ይሞላሉ ማለት ነዉ፡፡
በየአመቱ ያለተመዘገቡዉ የጳጉሜ 6 ስድስት ሰዓት ተጠራቅሞ በየአራት አመት አንዴ 24 ሰዓት ወይም አንድ እለት ይሞላል፡፡ በመሆኑም የጊዜያችን ቀመር ምንጭ የሆነችውን ጳጉሜ 6 ስንመለከት ጳጉሜ 6 በእጅ ሰዓት እና በቀን መቁጠሪያው የምትመዘገበው በአራት አመት አንዴ በየ 1461 ኛው እለት ላይ (1461=365.25*4) ነው፡፡ ስለዚህ ጳጉሜ 6 በአራት አመት የታሰረች በመሆኑ የተነሳ ከዚያ የሚተርፍ ጊዜ የለም፡፡ ስለዚህ የአቶ አብነት ስሜ ጳጉሜ 7 መረጃና ማስረጃ የሌለዉ ዉሸት ነዉ፡፡
ጳጉሜ 6 ከሰብቴምበር 11 አንፃር
ጳጉሜ 6 ከሰብቴምበር 11 አንፃር ማለት በሁለት አዲስ የተፈጥሮ ጊዜ ንድፈ ሃሳቦች መሰረት እጅግ በጣም ረቅቀዉ የተሰሩ የአሰራር መሳሪያዎች መሆናቸዉን የሚያሳይ ነዉ፡፡ ሁለቱ የጊዜ ንድፈ ሃሳቦች የሚከተሉት ናቸዉ፡፡ንድፈ ሃሳብ አንድ፡-የሰሜንና ደቡብ ሰፊ ሞቃት ምድር ፈጣን ሹረትና ዙረት ማለት አጭር የቀንና ለሊት ሰዓት ልዩነትና አራት መካከለኛ ተቃራኒ ወቅቶች መከሰታቸውን የሚመለከት ነዉ፡፡ ንድፈ ሃሳብ ሁለት፡-የሰሜንና ደቡብ ጠባብ ቀዝቃዛ ምድር ቀርፋፋ ሹረትና ዙረት ማለት እጅግ ረጅም የቀንና ለሊት ሰዓት ልዩነትና አራት ከፍተኛ ተቃራኒ ወቅቶች መከሰታቸውን የሚመለከት ነዉ፡፡
ከላይ በተመለከቱት ሁለት አዲስ የጊዜ ንድፈ ሃሳቦች መሰረት እጅግ ረቅቀዉ የተሰሩት የአሰራር መሳሪያዎች ሁለት ናቸዉ፡፡ በመጀመሪያ ደረጃ እጅግ በጣም ረቅቆ የተሰራዉ የአሰራር ማሰሪያ ጳጉሜ 6 ነዉ፡፡ ምክንያቱም ጳጉሜ 6፡-ከሰባቱም ተግበራዊ የጊዜ መለኪያ አሃዶች በመትረፍ በየሦሥት ምድብ አራት አመት ማብቂያ ላይ በ12 ሰዓት ቀን እና 12 ሰዓት ለሊተ በእጅ ሰዓት እና በ24 ሰዓት እለት መደብ በኢትዮጵያ ቀን መቁጠሪያ ላይ የሚመዘገብ የሰሜንና ደቡብ ሰፊ ሞቃት ምድር እለት ማለት ሲሆን፤ በሁለተኛ ደራጃ እጅግ ረቅቆ የተሰራዉ የአሰራር መሳሪያ ሰብቴምበር 11 ነዉ፡፡ ምክንያቱም ሰብቴምበር 11 ከሰባቱም ተግበራዊ የጊዜ መለኪያ አሃዶች በመትረፍ በየሦሥት ምድብ አራት አመት ማብቂያ ላይ በረጅም ወይም አጭር ሰዓት ቀን እና አጭር ወይም ረጅም ሰዓት ለሊት በእጅ ሰዓት እና በ24 ሰዓት እለት መደብ በግሪጎሪያን ቀን መቁጠሪያ ላይ የሚመዘገብ የሰሜንና ደቡብ ጠባብ ቀዝቃዛ ምድር እለት ማለት ነው፡፡
እንዲሁም አሁን ያለንበት የተሳትፎ ዘመን አለም አቀፋዊ (ግሎባላዜሽን) ይባላል፡፡ በመሆኑም ከላይ በተመለከቱት ሁለት አዲስ የጊዜ ንድፈ ሃሳቦች መሰረት አለም አቀፍ (ግሎባላይዜሽን) ማለት የሰሜንና ደቡብ ሰፊ ሞቃት ምድር ወይም የሰፊ ሞቃት ምድረ ሰማይ (ጳጉሜ 6) ከሰሜንና ደቡብ ጠባብ ቀዝቃዛ ምድር ወይም የጠባብ ቀዝቃዛ ምድረ ሰማይ (ሰብቴምበር 11) ፍፁም የተለየ ማለት መሆኑን ከሚከተለዉ የምድር ምሥል 1.1 በቀላሉ ማየት እጅግ ጠቃሚ ነዉ፡፡
ከላይ ምስል 1.1 የምንረዳዉ አንድ ቦታ ላይ ሁለት እለት እና አመት በፍፁም ሊከሰት አለመቻሉን ነዉ፡፡ ነገር ግን በኢትዮጵያ ቀን መቁጠሪያ ላይ ጳጉሜ 6 እና ሰብቴምበር 11 የሚመዘገቡት እና ሊመዘገቡ የቻሉበት ምክንያት ምንድን ነዉ? ጳጉሜ 6 እና ሰብጤምበር 11 በኢትዮጵያ ቀን መቁጠሪያ ላይ የሚመዘገቡት፤ የመጀመሪያዉ የሞቃት ምድር አሰራር መሳሪያ በመሆኑ ሲሆን፤ የሁለተኛዉ የቀዝቃዛ ምድር አሰራር መሳሪያ ቢሆንም አዚህ ሞቃት ምድር ላይ የምንኖር ሰዎች የእነርሱን ወር እለት ሥም እና ቁጥር እንድናዉቅ ሲባል ነዉ፡፡ ሥለዚህ በተመሳሳይ ሁኔታ በቀዝቃዛ ምድር የግሪጎሪያኑ ቀን መቁጠሪያ ላይ የኢትዮጵያ ቀን መቁጠሪያ ተመዝግቦ በቀዝቃዛ ምድር አገሮች ማሰራጨት አስገዳጅ የሚሆነዉ እነርሱም የሞቃት ምድር ወር እለት ማወቅ ስላለባቸዉ ነዉ፡፡
ጳጉሜ 6 እና ሰብጤምበር 11 በኢትዮጵያ ቀን መቁጠሪያ ላይ መመዝገብ የቻሉበት ምክንያት ሁለቱም ለየብቻ የሚያገለግሉ የፀሃይ ቀን መቁጠሪያዎች በመሆናቸዉ ነዉ፡፡
የጳጉሜ 6 ሳምንትና ዓመተ ምህረት ከሰብቴምበር 11 ሳምንት እና ዓመተ ምህረት ይለያል
የጳጉሜ 6 ሳምንት እና ዓመተ ምህረት ከሰብቴምበር 11 ሳምንት እና ዓመተ ምህረት ይለያል ማለት የሰሜንና ደቡብ ሰፊ ሞቃት ምድር የሳምንት እለት ስም፤ ወር እለት ስምና ቁጥር እና አመተ ምህረት ቁጥር ከሰሜንና ደቡብ ጠባብ ቀዝቃዛ ምድር የሳምንት እለት ስም፤ወር እለት ስምና ቁጥር እና የአመተ ምህረት ቁጥር ፍፁም የተለዩ መሆናቸዉን የሚገልፅ ነዉ፡፡ በመሆኑም የሁለት ወሮች እለት ስሞች ጳጉሜ 6 እና ሰብቴምበር 11 በኢትዮጵያ ቀን መቁጠሪያ ላይ በሦሥት ምድብ አራት አመት ማብቂያ ላይ ሳይለዋወጡ በመመዝገብ ላይ ናቸዉ፡፡ የሳምንት እለት ስሞች ግን በየ28 አመት እየዞሩ ይለዋወጣሉ፡፡ የእምርታ ዓመተ ምህረት ቁጥር በ4 አሃድ እየጨመረ ይመዘገባል፡፡ በዚህ ክፍል ጳጉሜ 6 እና ሰብቴምበር 11 የተመዘገቡበትንና የሚመዘገቡበትን ዓመተ ምህረቶች እና የሳምንት እለት ስም መረጃ በመተንተን ጳጉሜ 7 ማስረጃና መረጃ ሊቀርብለት የማይችል ዉሸት መሆኑን በተመለከተ በቂ ግንዛቤ ለማስጨበጥ ነዉ፡፡
በመሆኑም ጳጉሜ 6 የሚመዘገብበት የሳምንት እለት ስም እና የእምርታ አመተ ምህረት የታወቁ፤እየታወቁ ያሉ እና ወደፊትም የሚታወቁ ናቸው፡፡ በቅድሚያ ጳጉሜ 6 እለት የሚውልበት አመት ምድብ ሦሥት ወይም የእምርታ አመት እለት ብዛት 366 ነው፡፡ በመሆኑም ከክርስቶስ ልደት ወዲህ የመጀመሪያው እና ሁለተኛዉ የእምርታ ዓመተ ምህረቶች . 3 እና 7 ነበሩ፡፡ በመሆኑም ጳጉሜ 6 እለት የዋለችባቸው 7ቱ ተከታታይ የባለ 366 እለት እምርታ አመተ ምህረቶች፡- 3፤7፤11፤15፤19፤23 እና 27 ነበሩ፡፡ እንዲሁም በየአራት አመት ጳጉሜ 6 የምትውልባቸው 7ቱ የሳምንት እለት ስሞች፡- እሁድእለት፤ አርብእለት፤ ረቡእለት፤ ሰኞእለት፤ ቅዳሜእለት፤ ሀሙስእለት እና ማክሰኞእለት ናቸው፡፡ ስለዚህ ከልደቱ ወዲህ ጳጉሜ 6 ለመጀመሪ ጊዜ ከሳምንት እለት ብዛት ጋር እኩል የሆነው እሁድእለት በ3 ዓ.ም.፤ አርብእለት በ7 ዓ.ም፤ረቡዕለት በ11 ዓ.ም፤ ሰኞእለት በ15 ዓ.ም፤ቅዳሜእለት በ19 ዓ.ም፤ ሐሙስእለት በ23ዓ.ም እና ማክሰኞእለት በ27 ዓ.ም ላይ በመዋልና በቀን መቁጠሪያ ላይ በመመዝገብ ነበር፡፡
እንዲሁም ጳጉሜ 6 የሚውልባቸው ዓ.ም ቁጥሮች የምናዉቀው በምድብ ሶስት አመተ ምህረት ወይም በጳጉሜ 6 መስመራዊ እኩልታ ነው፡፡ የምድብ ሶስት አመተ ምህረት መስመራዊ እኩልታ
ቀ=0.25+0.25ዓ_4 ነው፡፡
ፊደል ቀ ማለት ጳጉሜ 6 በእጅ ሰዓትና በቀን መቀጠሪያ ላይ የሚመዘገብበትን የምድብ 3 ባለ 366 እለት ዓመተ ምህረት ወይም የእምርታ አመት 7 ተከታታይ ቅድም ተከተልን የሚያሳይ ጥገኛ ተለዋዋጭ ማለት ነው፡፡ ከግርጌው ቁጥር 4 የያዘው ፊደል ዓ_4 ማለት በየ 4 አመት የሚከሰት የባለ 366 እለት ልዩ ዓመተ ምህረት መሁኑን የሚያሳይ ኢጥገኛ ተለዋዋጭ ቁጥር ማለት ነው፡፡ እንዲሁም መስመራዊ እኩልታው ሁለት የማይለዋወጡ እኩል ክፍልፋይ ቁጥሮች አሉት፡፡ የመጅመሪያው 0.25 ቁጥር በምድብ ሶሰት አመት በእጅ ሰዓት የማይመዘገበው የጳጉሜ 6 ብዛት 0.25 እለት ወይም 6 ሰዓት መሆኑን ሲገልፅ፤ የእኩለታው ግድለት ወይም ከምድብ ሶስት አመት ፊት የሚገኘው 0.25 አሃድ የሚናገረው የእምረታ አመቱ በ አንድ አሃድ ሲሮጥ፤ ቅደም ተከተሉ በ0.25 አሃድ እየጨመረ መሮጡን ያሳያል፡፡ በመሆኑም የምድብ ሶስት አመት ቅደም ተከተል ፊደል ቀ የምናውቀበት ዘዴ እጅግ ቀላል ነው፡፡ የፊደል ቀን ዋጋ በሂሳብ ስሌት በማግኘት ነው፡፡ ስለዚህ የ ቀ ዋጋ ማለት በምድብ አመት ያልተመዘገበው 0.25 እለት ሲደመር፤ የእኩለታው ግድለት 0.25 ሲባዛ በምድብ ሶስት የባለ 366 እለት ዓመተ ምህረት. ቁጥር፡፡ ከእየሱስ ክርስቶስ ልደት ወዲህ የመጀመሪያው የባለ 366 እለት እምርታ ዓ.ም ቁጥር 3 ነበረ፡፡ በመሆኑም የመጀመሪያው ባለ 366 እለት ዓ.ም መሁኑን የሚያሳይ ኢጥገኛ ተለዋዋጭ ቁጥር ዋጋ ዓ_4=3 ነው፡፡ ይህን 3 ቁጥር በእኩልታው ፊደል ተክተን ሂሳቡ ሲሰላ የተገኘው ጥንድ ቁጥር 1 ነው፡፡
አስረጅ ቀ=0.25+0.25(3)
ቀ=0.25+0.75
ቀ=1
ትርጉሙም ጳጉሜ 6 ለመጀመሪያ ጊዜ እሁድእለት ላይ የዋለው በ 3 ዓ.ም ላይ ነበር ማለት ነዉ፡፡ ከእየሱስ ክርስቶስ ልደት ወዲህ ሁለተኛው የባለ 366 እለት እምርታ ዓ.ም ቁጥር 7 ነበረ፡፡ በመሆኑም የሁለተኛው ባለ 366 እለት ዓ.ም መሁኑን የሚያሳይ ኢጥገኛ ተለዋዋጭ ቁጥር ዋጋ ዓ_4=7 ነው፡፡ ይህን 7 ቁጥር በኩልታው ፊደል ተክተን ሂሳቡ ሲሰላ የተገኘው ጥንድ ቁጥር 2 ነው፡፡
አስረጅ ቀ=0.25+0.25(7)
ቀ=0.25+1.75
ቀ=2
ትርጉሙም ሁለተኛው ጳጉሜ 6 ለመጀመሪያ ጊዜ አርብእለት ላይ የዋለው በ 7 ዓ.ም ላይ ነበር ማለት ነዉ ፡፡ ከእየሱስ ክርስቶስ ልደት ወዲህ ሶስተኛው የባለ 366 እለት እምርታ ዓ.ም ቁጥር 11 ነበረ፡፡ በመሆኑም የሁለተኛው ባለ 366 እለት ዓ.ም መሁኑን የሚያሳይ ኢጥገኛ ተለዋዋጭ ቁጥር ዋጋ ዓ_4=11 ነው፡፡ ይህን 11 ቁጥር በኩልታው ፊደል ተክተን ሂሳቡ ሲሰላ የተገኘው ጥንድ ቁጥር 3 ነው፡፡ ትርጉሙም ሶስተኛው ጳጉሜ 6 ለመጀመሪያ ጊዜ እሮብእለተ ላይ የዋለው በ 11 ዓ.ም ነበር፡፡
ከእየሱስ ክርስቶስ ልደት ወዲህ 500ኛዉ የባለ 366 እለት እምርታ ዓ.ም ቁጥር 1999 ነበረ፡፡ በመሆኑም የ500ኛው ባለ 366 እለት ዓ.ም የሚያሳይ ኢጥገኛ ተለዋዋጭ ቁጥር ዋጋ ዓ_4=1999 ነው፡፡ ይህን 1999 ቁጥር በኩልታው ፊደል ተክተን ሂሳቡ ሲሰላ የተገኘው ጥንድ ቁጥር 500 ነው፡፡ ትርጉሙም 500ኛው ጳጉሜ 6 ጊዜ ማክሰኞእለተ ላይ የዋለው በ 1999 ዓ.ም ላይ ነበር ማለት ነዉ፡፡
ከእየሱስ ክርስቶስ ልደት ወዲህ 600ኛዉ የባለ 366 እለት እምርታ አመት የሚዉልበት ዓ.ም ቁጥር 2399 ነዉ፡፡ በመሆኑም የ600ኛው ባለ 366 እለት ዓ.ም መሁኑን የሚያሳይ ኢጥገኛ ተለዋዋጭ ቁጥር ዋጋ ዓ_4=2399 ነው፡፡ ይህን 2399 ቁጥር በኩልታው ፊደል ተክተን ሂሳቡ ሲሰላ የተገኘው ጥንድ ቁጥር 600 ነው፡፡ ትርጉሙም 600ኛው ጳጉሜ 6፤ አርብእለት ላይ ዉሎ የሚመዘገበዉ በ2399 ዓ.ም ላይ ነዉ፡፡ ሰብቴምበር 11፤ ፍራይዴ ላይ ዉሎ የሚመዘገበዉ በ2407 ዓ.ም ላይ ነዉ፡፡
ከ494ኛ እስከ 500ኛ ዙር ድረስ ከ1975 እስከ 1999 ዓ.ም ድረስ የነበሩት የጳጉሜ 6 እለቶች ዉለዉ የተመዘገቡት 7 የሳምንት እለት ሥሞች ከእሁድእለት እሰከ ማክሰኞእለት ነበረ ማለት ነዉ፡፡
599ኛ 2395 ዓ.ም ጳጉሜ 6 ተመዝግቦ የሚዉልበት የሳምንት እለት ሥም አሁድእለት ነዉ፡፡
600ኛ 2399 ዓ.ም ጳጉሜ 6 ተመዝግቦ የሚዉልበት የሳምንት እለት ሥም አርብእለት ነዉ፡፡
601ኛ 2403 ዓ.ም ጳጉሜ 6 ተመዝግቦ የሚዉልበት የሳምንት እለት ሥም ረቡዕለት ነዉ፡፡
602ኛ 2407 ዓ.ም ጳጉሜ 6 ተመዝግቦ የሚዉልበት የሳምንት እለት ሥም ሰኞእለት ነዉ፡፡
603ኛ 2411 ዓ.ም ጳጉሜ 6 ተመዝግቦ የሚዉልበት የሳምንት እለት ሥም ቅዳሜእለት ነዉ፡፡
604ኛ 2415 ዓ.ም ጳጉሜ 6 ተመዝግቦ የሚዉልበት የሳምንት እለት ሥም ሐሙስዕለት ነዉ፡፡
605ኛ 2419 ዓ.ም ጳጉሜ 6 ተመዝግቦ የሚዉልበት የሳምንት እለት ሥም ማክሰኞእለት ነዉ፡፡
ማጠቃለያ ፡
ጳጉሜ 6 የተመዘገበበት እና የሚመዘገብበት አመተ ምህረት እና የሳምንት እለት ስም የሚገኙት በኢትዮጵያ ቀን መቁጠሪያ ላይ ሲሆን፤ ሰብቴምበር 11 የተመዘገበበት እና የሚመዘገብበት አመት ምህረት እና የሳምንት እለት ስም የሚገኙት በግሪጎሪያን ቀን መቁጠሪያ ላይ ነው፡፡ሆኖም ግን ሁለቱም የፀሃይ ቀን መቁጠሪያ ስለሆኑ በኢትዮጵያ ቀን መቁጠሪያ ሰንጠረዥ ላይ በየአመቱ በመውጣት ላይ ይገኛሉ፡፡ለአብነት በቅርብ ያለፈዉ አርብእለት; ጳጉሜ 6፤2007 ዓ.ም ከፍራይዴይ ሰብቴምበር 11፡ 2015 ዓ.ም ፍፁም የተለየ ነዉ፡፡ እዚህ ኢትዮጵያ ዉሥጥ ብቻ ተሸሽጎ የሚገኘዉን ቀን መቁጠሪያ ከቅኝ ገዥ መስፋፋት በፊት ወደነበረበት አጠቃላይ የሰፊ ሞቃት ምድር መልሶ ሥራ ላይ ማዋል የአሁኑ አለምአቀፋዊ ተሳትፎ ዘመን አሰገዳጅ መሆኑን መገንዘብ ብቻ ሳይሆን ተግባራዊ የማድረግ አመራር በኛ የኢተዮጵያዉ አፍሪካ ህዳሴ በዋናነት እና በመላዉ የአለም ህዝብ እጅ ላይ በመዉደቁ ጭምር ነዉ፡፡
… በየዓመቱ በተጠጋጋ ተረፍ የሆነዉ 6 ሰዓት በ4ዓመት ተጠራቅሞ 24 ሰዓት ወይም አንድ ዕለት አስገኝቶ ጳጉሜን በ4ዓመት አንዴ 6 እንደሚያደርጋት ሁሉ የ6 ካልዒት ትርፍ በዕርግጥ ካለ( የአለ ግን አይመስለኝም) በ600 ዓመት አንዴ ጳጉሜ 7 ትሆናለች፡፡ ̋
ከላይ በጥቅስ የተመለከተዉ ድምዳሜ በዘመናዊ ማስረጃ እና መረጃ ትንተና ዘዴ ባለመታገዙ ምክነንያት የሚከተሉት ተግዳሮቶች አሉበት፡፡ (1ኛ) ጳጉሜ 6 የ7 ተግባራዊ ተያያዥ የጊዜ መለኪያ አሃዶች ምንጭ መሆኑን እና ከእያንዳንዱ 1461 አሃዶች ዉስጥ የመጨረሻዉ አሃድ (marginal unit) ጳጉሜ 6 መሆኑን አላወቀም፡፡ (2ኛ) ከእያንዳንዱ ሰባት የጊዜ አሀዶች ውስጥ የማይመዘገበው ጳጉሜ 6 ምን ያህል የጊዜ አሃድ እየሆነ ነው? ለሚለዉ ጥያቄ መልስ አልሰጠም፡፡ (3ኛ) ጳጉሜ 6 ከሰብቴምበር 11 አንፃር ሲፈተሸ ሁለት አዲስ የጊዜ ንድፈ ሃሰቦችን ማስገኘቱ አልታወቀም፡፡ (4ኛ) የጳጉሜ 6 ሳምንት እለት እና ዓመተ ምህረት ከሰብቴምበር 11 ሳምንት እለት እና ዓመተ ምህረት ፍፁም የተለየ መሆኑ አልታወቀም፡፡ በመሆኑም ጳጉሜ 6 እና ሰብቴምበር 11 የሚመዘገቡበት የሳምንት እለት ስም እና የእምርታ አመተ ምህረት የታወቁ፤ እየታወቁ ያሉ እና ወደፊትም መታወቃቸዉ ከግንዛቤ አልገባም፡፡
ሰባት ተግባራዊ የጊዜ መለኪያ አሃዶች
ሰባት የተያያዙ የጊዜ መለኪያ አሃዶች በስራላይ ይገኛሉ፡፡ አሃድ ማለት በቁጥር የተለየ መስፈሪያ ማለት ነዉ፡፡ ከታች የተመለከተዉ ሰንጠረዥ 1፡1 ሰባት የተያያዙ የጊዜ መስፈሪያ አሃዶች ከሚመዘገቡበት አሰራር መሳሪያ አንፃር በሦሥት ትናንሽ (ሰከንድ፤ ደቂቃ፤ ሰዓት) እና በአራት ትላልቅ (እለት፤ ሳምንት፤ ወር እና አመት) የተከፈሉ መሆናቸዉን ያሳያል፡፡ በመሆኑም 1 ሰከንድ ማለት ከ60 ሰከንዶች ዉሥጥ አንዱ ማለት ነዉ፡፡ 1 ደቂቃ ማለት የ60 ሰከንዶች መስፈሪያ ማለት ነዉ፡፡ 1 ሰዓት ማለት የ60 ደቂቃ ስፍር ወይም 1 ደቂቃ 60 ጊዜ በመደጋገም የተጠራቀመ ጊዜ ማለት ነዉ፡፡ 1 እለት ማለት በ24 ሰዓት የተሰፈረ ጊዜ ማለት ነዉ፡፡ 1 ሳምንት ማለት በ7 እለት የተሰፈረ ጊዜ ማለት ነዉ፡፡ 1 ወር ማለት በ4 ሳምንት ከ 2 እለት፤ 5 ሳምንት እና 5 ሳምንት ከ 1 እለት የተሰፈረ ጊዜ ማለት ነዉ፡፡ 1 ዓመት ማለት በ12 ወሮች ወይም በ52 ሳምንት ከ1 እለት ወይም ከ2 እለት ወይም በ365 እለት በአራት አመት አንዴ 366 እለት የተሰፈረ ጊዜ ማለት ነዉ፡፡
ከላይ በሰንጠረዥ 1፡1 የተመለከቱት 7 የተያያዙ የጊዜ መለኪያ አሃዶች በመጠናቸዉና ከሚመዘገቡበት የአሰራር መሳሪያ አንፃር በሁለት ተከፍለዉ ይገኛሉ፡፡ የመጀመሪያዎቹ 3 ተከታታይ ትናንሽ የጊዜ መለኪያ አሃዶች ሰከንድ፤ ደቂቃ እና ሰዓት በእጅ ሰዓት ወይም በግድግዳ ሰዓት ይመዘገባሉ፡፡ በመሆኑም ከጥዋት ፀሃይ ፍንጥቅ ካለችበት እስትጠልቅ ድረስ ያለዉን 12 ሰዓት ቀን ከ 1 ሰዓት እስከ 6 ሰዓት ከቀትር በፊት እና ከ6 ሰዓት ማብቂያ እስከ 12ሰዓት ከቀትር በሁዋለ መሆኑን፤ እንዲሁም ፀሃይ ከጠለቀችበት አስከንጋት ድረስ ያለዉን 12 ሰዓት ለሊት ከቀኑ 12 ሰዓት ማብቂያ እስከ ለሊቱ 6 ሰዓት ግማሽ ለሊት እና ከ6 ሰዓት ማብቂያ እስከ ንጋት 12 ሰዓት ድረስ ከእኩለ ለሊት በሁዋላ መሆኑን በትክክል የምንቆጣጠረዉ በእጅ ሰዓት ነዉ፡፡ በእጅ ሰዓት የተመዘገበዉ 12 ሰዓት ቀን እና 12 ሰዓት ለሊት አንድላይ 24 ሰዓት በመሆን አንድ እለት የተሰኘዉን አሃድ ይሰጠናል፡፡
ነገር ግን የእጅ ሰዓት እለትን መመዝገብ አይችልም፡፡ በመሆኑም ሁለተኛዉ 4 ተከታታይ ትላልቅ የጊዜ መለኪያ አሃዶች እለት፤ ሳምንት፤ ወር እና ዓመት የሚመዘገቡት የአሳራር መሳሪያ ቀን መቁጠሪያ ይባላል፡፡
የእለት ፅንሰ ሃሳብ መሰረት የምድር አንድ ሹረት ነው፡፡ ለአብነት ፀሃይ ከሰሜን ሰፊ ሞቃት ጫፍ ተመልሳ በምድር ወገብ የዋለችበትን እለት ወስደን ብንመለከት የሰሜንና ደቡብ ሰፊ ሞቃት ምድረ ሰማይ ወር እለት ሥም መስከረም 13 ከሰሜንና ደቡብ ጠባብ ቀዝቃዛ ምድረ ሰማይ ወር እለት ሰብቴምበር 23 በፍፁም የተለየ መሆኑን ምስል 1.2 ያሳያል፡፡ ሥለዚህ መስከረም 13 ማለት የሞቃት ምድር 24 ሰዓት እኩል በ12 ሰዓት ቀን እና በ12 ሰአት ለሊት መከፈሉን ሲያመለክት፤ ሰብቴምበር 23 ማለት ግን የቀዝቃዛ ምድር 24 ሰዓት እኩል በ12 ሰዓት ቀን እና በ12 ሰአት ለሊት መከፈሉን ያሳያል ፡፡ በመሆኑም ለãሃይ የተጋለጠው ግማሽ የምድር ክፍል 12 ሰዓት ቀን ሲባል ከፀሃይ የተሰወረው ግማሹ ምድር 12 ሰዓት ለሊት ይባላል (ምስል 1.2 የመልከቱ)፡፡
ከእለት ቀጥሎ በቀን መቁጠሪያ ላይ የሚመዘገበዉ በጣም ትልቁ የጊዜ መለኪያ አሃድ ምንድን ነዉ? በጣም ትልቁ የጊዜ መለኪያ አሃድ 7 እለት ይዞ የሚገኘዉ ሳምንት ነዉ፡፡ የአንድ ሳምንት አሃድ 7 ነዉ ማለት አንድ እለት 7 ጊዜ በመደጋገም የሚገኝ የእለት ብዛት መሆኑን የሚያሳይ ነው፡፡ የሳምነት እለት ብዛት 7 የሆነዉ ለምንድን ነዉ? ለሚለዉ ጥያቄ የተገኘዉ መልስ በጳጉሜ 6 እለት ምንጭነት ነዉ፡፡ በየአመቱ 6 ሰዓት ከእጅ ሰዓትና ከቀን መቁጠሪያ ሳይመዘገብ እየተረፈ በየ4 ዓመት 1461ኛ እለት ላይ በመከሰት የሚመዘገበው ጳጉሜ 6፤ ከእለት ቀጥሎ ከሚገኘዉ ትልቅ የጊዜ መለኪያ አሃድ ጋር እኩል በመሆን 1461ኛ ሁኖ የሚመዘገበው መቼ ነው? የሚል ጥያቄ ሲነሳ የተገኘው መልስ በየ 28 ዓመት ከ 7 እለት ጋር ነው፡፡ በመሆኑም በ28 አመታት ውስጥ ካሉት 1461 ሳምንቶች ውስጥ የመጨረሻው 7 እለት የጳጉሜ 6 ሳምነት ነው፡፡ በመሆኑም የአንድ ሳምንት እለት ብዛት 7 ብቻ የመሆን ብያኔ ምንጭ የጳጉሜ 6 እለት መሆኑ የሚያሳየን የፀሃይና የሰፊ ሞቃት ምድር ጊዜ ፍፁም ሳይነሳዊ መሆኑን ነዉ፡፡
ከሳምንት ቀጥሎ በቀን መቁጠሪያ ላይ የሚመዘገበዉ እጅግ በጣም ትልቁ የጊዜ መለኪያ አሃድ ምንድን ነዉ? ከሳምንት ቀጥሎ የሚገኘዉ እጅግ በጣም ትልቁ ጊዜ ወር ነው፡፡ ወር የሚይዘው የጊዜ ብዛት 4 ሳምንት ከ 2 እለት ነው፡፡ ነሐሴና ጳጉሜ እንደ አንድ ወር በሚወሰዱብት ጊዜ አንድ ወር ማለት 5 ሳምንት ይሆናል፡፡ በአራት አመት አነዴ ይህው ልዩ ወር 5 ሳምንት ከአንድ እለት ይሆናል፡፡ ወር ለሚባለው የጊዜ መለኪያ አሃድ ስም ምንጭ ምንድን ነው? ወር ለሚለው ጽንሰ ሃሳብ መሰረት ጨረቃ ሙሉ እየሆነች የምትታይበት ጊዜ ብዛት ነው፡፡ ጨረቃ ሙሉ እየሆነች የምትወለደው በየ29.5 እለት ነው፡፡ በመሆኑም የወር መስፈሪያ አሃድ 30 እለት ተደረገ ማለት ነው፡፡ በአመት ውስጥ የሚገኙት የወር ብዘት 12 ብቻ መሆን ብያኔ መሰረት ምንድን ነው? የሚለውን ጥያቄ ከመመለሳችን በፊት ከወር መስፊያ ቀጥሎ ጊዜ የተሰፈረው አመት በተሰኘ ፅንሰ ሃሳብ መሆኑን እንመለከታለን፡፡
ከወር የሚቀጥለው ትልቁ የጊዜ መለኪያ ምንድን ነዉ? አመት ነው፡፡ የአመት ጽንሰ ሃሳብ መሰረት ምድር በየ24 ሰዓት በሰፊዉ ሞቃት ክፍል እየፈጠነች እና በጠባቡ ቀዝቃዛ ክፍል እየተንቀረፈፈች በመሾር ãሃይን አንዴ ዙራ ለመጨረስ የሚወስድባት ጊዜ 365.25 እለት ነው፡፡ በመሆኑም ዘመናዊዉ የአመት ጊዜ መለኪያ አሃድ 365 እለት ለተከታታይ ሶስት አመት እና በየ አራት ዓመት 366 እለት ነው፡፡ የአመት እለት ብዛት አሃድ ብያኔ ምንጭ እንዲሁ የጳጉሜ 6 እለት ነው፡፡ በመቀጠል የፀሃይ አመት 365 እና 366 እለት በስንት 30 እለት መደብ መከፈል አለበት የሚለው ጥያቄ ሲነሳ የተገኘው መልስ 12 መደብ እና ቀሪ 5 እና ባራት አመት አንዴ 6 እለት ነው፡፡ ስለዚህ የፀሃይ ዓመት በ12 ወሮች መደብ የተሰፈረ ነው ፡፡ እንዲሁም ከእየሱስ ክርስቶስ መወለድ ጀምሮ አመት በቁጥር የሚመዘገበዉ ዓመተ ምህረት የሚል ስያሜ ይዞ ነዉ፡፡
በመሆኑም አመት የአመተ ምህረት ቁጥር፤ 12 ወሮች፤ በ12 ወሮች ውስጥ 52 ሳምንታትና 1 እለት እና በአራት አመት አንዴ 2 እለት የያዘ ትልቁ የጊዜ መለኪያ ነው፡፡ በመሆኑም ከሰዓት ቀጥለው የሚገኙት 4 ተከታታይ የጊዜ መለኪያ አሃዶች እለት፤ሳምንት፤ወር እና አመት የሚመዘገቡት እጅግ በጣም የረቀቀ መሳሪያ የቀን መቁጠሪያ ይባላል፡፡
በአጠቃላይ ሰንጠረዥ 1.1 እያንዳነዱ ትንሽ የጊዜ አሀድ መጠን ለተከታዩ አሀድ መጠን መሰረት መሆኑን ያሳያል፡፡ ማለትም ሰከንድ ለደቂቃ፤ደቂቃ ለሰዓት፤ሰዓት ለእለት፤እለት ለሳምንት፤ሳምንት ለወር እና ወር ለዓመት መሰረትና ተያያዥ ናቸው፡፡ ከላይ ከተ.ቁ 1 እስከ 3 የተመለከቱትን የጊዜ አሃዶች በእጅ ሰዓት ይመዘገባሉ፡፡ ከተ.ቁ 4 እስከ 7 የተመለከቱት የጊዜ አሃዶች የሚመዘገቡት በቀን መቁጠሪያ ላይ ነው፡፡
ከእያንዳነዱ 7 ዘመናዊ የጊዜ አሀዶች የማይመዘገበው ጳጉሜ 6
ከእያንዳንዱ ሰባት የጊዜ አሀዶች ውስጥ የማይመዘገበው ጳጉሜ 6 ምን ያህል የጊዜ አሃድ እየሆነ ነው? ለሚለዉ ጥያቄ መልስ ቢሰጡ ኖሮ የጊዜ ተፈጥሮ ማስረጃ እና መረጃ የሌለዉን የዉሸት ጳጉሜ 7 አያስተጋቡም ነበር፡፡ ነገር ግን ሰንጠረዥ 1.2 ከእያንዳንዱ የጊዜ አሀዶች ውስጥ የማይመዘገበው ጳጉሜ 6 ምን ያህል የጊዜ አሃድ እየሆነ ነው? የሚለውን ጥያቄ በዝርዝር መልስ ይሰጣል፡፡ ከእያንዳነዱ ሰከንድ በእጅ ሰዓት ሳይመዘገቡ የሚቀሩት የጳጉሜ 6 ማይክሮ ሰከንዶች 0.000684462968 ናቸዉ፡፡ እነኝህ በየሰከንዱ ያልተመዘገቡት የጳጉሜ 6 ማይክሮ ሰከንዶች ተጠራቅምው በየደቂቃው 0.041067761 ሰከንዶች ይሞላሉ፡፡ በየደቂቃዉ የማይመዘገቡት የጳጉሜ 6 ሰከንዶች ተጠራቅመዉ በየሰአቱ 2.464065708 ሰከንዶች ይሆናሉ፡፡ በየሰአቱ የማይመዘገቡት የጳጉሜ 6 ሰከንዶች ተጠራቅምው በየእለቱ ከ 59 ሰከንዶች በላይ እና ከአንድ ደቂቃ በታች ይሞላሉ፡፡ በየእለቱ የማይመዘገቡት የጳጉሜ 6 ሰከንዶች ተጠራቅመዉ በየሳምንቱ 413.963039 ሰከንዶች ወይም ከ 6 ደቂቃ በላይ ይሞላሉ፡፡በየሳምንቱ የማይመዘገቡት የጳጉሜ 6 ሰከንዶች ወይም ደቂቃዎች ተጠራቅመዉ በየወሩ 1800 ሰከንዶች ወይመወ 30 ደቂቃ ይሞላሉ፡፡ በመጨረሻ በየወሩ ያልተመዘገቡት የጳጉሜ 6 ሰላሳ ደቂቃዎች ተጠራቅመዉ በየአመቱ 21600 ሰከንዶች ወይም 360 ደቂቃዎች ወይም 6 ሰዓት ይሞላሉ ማለት ነዉ፡፡
በየአመቱ ያለተመዘገቡዉ የጳጉሜ 6 ስድስት ሰዓት ተጠራቅሞ በየአራት አመት አንዴ 24 ሰዓት ወይም አንድ እለት ይሞላል፡፡ በመሆኑም የጊዜያችን ቀመር ምንጭ የሆነችውን ጳጉሜ 6 ስንመለከት ጳጉሜ 6 በእጅ ሰዓት እና በቀን መቁጠሪያው የምትመዘገበው በአራት አመት አንዴ በየ 1461 ኛው እለት ላይ (1461=365.25*4) ነው፡፡ ስለዚህ ጳጉሜ 6 በአራት አመት የታሰረች በመሆኑ የተነሳ ከዚያ የሚተርፍ ጊዜ የለም፡፡ ስለዚህ የአቶ አብነት ስሜ ጳጉሜ 7 መረጃና ማስረጃ የሌለዉ ዉሸት ነዉ፡፡
ጳጉሜ 6 ከሰብቴምበር 11 አንፃር
ጳጉሜ 6 ከሰብቴምበር 11 አንፃር ማለት በሁለት አዲስ የተፈጥሮ ጊዜ ንድፈ ሃሳቦች መሰረት እጅግ በጣም ረቅቀዉ የተሰሩ የአሰራር መሳሪያዎች መሆናቸዉን የሚያሳይ ነዉ፡፡ ሁለቱ የጊዜ ንድፈ ሃሳቦች የሚከተሉት ናቸዉ፡፡ንድፈ ሃሳብ አንድ፡-የሰሜንና ደቡብ ሰፊ ሞቃት ምድር ፈጣን ሹረትና ዙረት ማለት አጭር የቀንና ለሊት ሰዓት ልዩነትና አራት መካከለኛ ተቃራኒ ወቅቶች መከሰታቸውን የሚመለከት ነዉ፡፡ ንድፈ ሃሳብ ሁለት፡-የሰሜንና ደቡብ ጠባብ ቀዝቃዛ ምድር ቀርፋፋ ሹረትና ዙረት ማለት እጅግ ረጅም የቀንና ለሊት ሰዓት ልዩነትና አራት ከፍተኛ ተቃራኒ ወቅቶች መከሰታቸውን የሚመለከት ነዉ፡፡
ከላይ በተመለከቱት ሁለት አዲስ የጊዜ ንድፈ ሃሳቦች መሰረት እጅግ ረቅቀዉ የተሰሩት የአሰራር መሳሪያዎች ሁለት ናቸዉ፡፡ በመጀመሪያ ደረጃ እጅግ በጣም ረቅቆ የተሰራዉ የአሰራር ማሰሪያ ጳጉሜ 6 ነዉ፡፡ ምክንያቱም ጳጉሜ 6፡-ከሰባቱም ተግበራዊ የጊዜ መለኪያ አሃዶች በመትረፍ በየሦሥት ምድብ አራት አመት ማብቂያ ላይ በ12 ሰዓት ቀን እና 12 ሰዓት ለሊተ በእጅ ሰዓት እና በ24 ሰዓት እለት መደብ በኢትዮጵያ ቀን መቁጠሪያ ላይ የሚመዘገብ የሰሜንና ደቡብ ሰፊ ሞቃት ምድር እለት ማለት ሲሆን፤ በሁለተኛ ደራጃ እጅግ ረቅቆ የተሰራዉ የአሰራር መሳሪያ ሰብቴምበር 11 ነዉ፡፡ ምክንያቱም ሰብቴምበር 11 ከሰባቱም ተግበራዊ የጊዜ መለኪያ አሃዶች በመትረፍ በየሦሥት ምድብ አራት አመት ማብቂያ ላይ በረጅም ወይም አጭር ሰዓት ቀን እና አጭር ወይም ረጅም ሰዓት ለሊት በእጅ ሰዓት እና በ24 ሰዓት እለት መደብ በግሪጎሪያን ቀን መቁጠሪያ ላይ የሚመዘገብ የሰሜንና ደቡብ ጠባብ ቀዝቃዛ ምድር እለት ማለት ነው፡፡
እንዲሁም አሁን ያለንበት የተሳትፎ ዘመን አለም አቀፋዊ (ግሎባላዜሽን) ይባላል፡፡ በመሆኑም ከላይ በተመለከቱት ሁለት አዲስ የጊዜ ንድፈ ሃሳቦች መሰረት አለም አቀፍ (ግሎባላይዜሽን) ማለት የሰሜንና ደቡብ ሰፊ ሞቃት ምድር ወይም የሰፊ ሞቃት ምድረ ሰማይ (ጳጉሜ 6) ከሰሜንና ደቡብ ጠባብ ቀዝቃዛ ምድር ወይም የጠባብ ቀዝቃዛ ምድረ ሰማይ (ሰብቴምበር 11) ፍፁም የተለየ ማለት መሆኑን ከሚከተለዉ የምድር ምሥል 1.1 በቀላሉ ማየት እጅግ ጠቃሚ ነዉ፡፡
ከላይ ምስል 1.1 የምንረዳዉ አንድ ቦታ ላይ ሁለት እለት እና አመት በፍፁም ሊከሰት አለመቻሉን ነዉ፡፡ ነገር ግን በኢትዮጵያ ቀን መቁጠሪያ ላይ ጳጉሜ 6 እና ሰብቴምበር 11 የሚመዘገቡት እና ሊመዘገቡ የቻሉበት ምክንያት ምንድን ነዉ? ጳጉሜ 6 እና ሰብጤምበር 11 በኢትዮጵያ ቀን መቁጠሪያ ላይ የሚመዘገቡት፤ የመጀመሪያዉ የሞቃት ምድር አሰራር መሳሪያ በመሆኑ ሲሆን፤ የሁለተኛዉ የቀዝቃዛ ምድር አሰራር መሳሪያ ቢሆንም አዚህ ሞቃት ምድር ላይ የምንኖር ሰዎች የእነርሱን ወር እለት ሥም እና ቁጥር እንድናዉቅ ሲባል ነዉ፡፡ ሥለዚህ በተመሳሳይ ሁኔታ በቀዝቃዛ ምድር የግሪጎሪያኑ ቀን መቁጠሪያ ላይ የኢትዮጵያ ቀን መቁጠሪያ ተመዝግቦ በቀዝቃዛ ምድር አገሮች ማሰራጨት አስገዳጅ የሚሆነዉ እነርሱም የሞቃት ምድር ወር እለት ማወቅ ስላለባቸዉ ነዉ፡፡
ጳጉሜ 6 እና ሰብጤምበር 11 በኢትዮጵያ ቀን መቁጠሪያ ላይ መመዝገብ የቻሉበት ምክንያት ሁለቱም ለየብቻ የሚያገለግሉ የፀሃይ ቀን መቁጠሪያዎች በመሆናቸዉ ነዉ፡፡
የጳጉሜ 6 ሳምንትና ዓመተ ምህረት ከሰብቴምበር 11 ሳምንት እና ዓመተ ምህረት ይለያል
የጳጉሜ 6 ሳምንት እና ዓመተ ምህረት ከሰብቴምበር 11 ሳምንት እና ዓመተ ምህረት ይለያል ማለት የሰሜንና ደቡብ ሰፊ ሞቃት ምድር የሳምንት እለት ስም፤ ወር እለት ስምና ቁጥር እና አመተ ምህረት ቁጥር ከሰሜንና ደቡብ ጠባብ ቀዝቃዛ ምድር የሳምንት እለት ስም፤ወር እለት ስምና ቁጥር እና የአመተ ምህረት ቁጥር ፍፁም የተለዩ መሆናቸዉን የሚገልፅ ነዉ፡፡ በመሆኑም የሁለት ወሮች እለት ስሞች ጳጉሜ 6 እና ሰብቴምበር 11 በኢትዮጵያ ቀን መቁጠሪያ ላይ በሦሥት ምድብ አራት አመት ማብቂያ ላይ ሳይለዋወጡ በመመዝገብ ላይ ናቸዉ፡፡ የሳምንት እለት ስሞች ግን በየ28 አመት እየዞሩ ይለዋወጣሉ፡፡ የእምርታ ዓመተ ምህረት ቁጥር በ4 አሃድ እየጨመረ ይመዘገባል፡፡ በዚህ ክፍል ጳጉሜ 6 እና ሰብቴምበር 11 የተመዘገቡበትንና የሚመዘገቡበትን ዓመተ ምህረቶች እና የሳምንት እለት ስም መረጃ በመተንተን ጳጉሜ 7 ማስረጃና መረጃ ሊቀርብለት የማይችል ዉሸት መሆኑን በተመለከተ በቂ ግንዛቤ ለማስጨበጥ ነዉ፡፡
በመሆኑም ጳጉሜ 6 የሚመዘገብበት የሳምንት እለት ስም እና የእምርታ አመተ ምህረት የታወቁ፤እየታወቁ ያሉ እና ወደፊትም የሚታወቁ ናቸው፡፡ በቅድሚያ ጳጉሜ 6 እለት የሚውልበት አመት ምድብ ሦሥት ወይም የእምርታ አመት እለት ብዛት 366 ነው፡፡ በመሆኑም ከክርስቶስ ልደት ወዲህ የመጀመሪያው እና ሁለተኛዉ የእምርታ ዓመተ ምህረቶች . 3 እና 7 ነበሩ፡፡ በመሆኑም ጳጉሜ 6 እለት የዋለችባቸው 7ቱ ተከታታይ የባለ 366 እለት እምርታ አመተ ምህረቶች፡- 3፤7፤11፤15፤19፤23 እና 27 ነበሩ፡፡ እንዲሁም በየአራት አመት ጳጉሜ 6 የምትውልባቸው 7ቱ የሳምንት እለት ስሞች፡- እሁድእለት፤ አርብእለት፤ ረቡእለት፤ ሰኞእለት፤ ቅዳሜእለት፤ ሀሙስእለት እና ማክሰኞእለት ናቸው፡፡ ስለዚህ ከልደቱ ወዲህ ጳጉሜ 6 ለመጀመሪ ጊዜ ከሳምንት እለት ብዛት ጋር እኩል የሆነው እሁድእለት በ3 ዓ.ም.፤ አርብእለት በ7 ዓ.ም፤ረቡዕለት በ11 ዓ.ም፤ ሰኞእለት በ15 ዓ.ም፤ቅዳሜእለት በ19 ዓ.ም፤ ሐሙስእለት በ23ዓ.ም እና ማክሰኞእለት በ27 ዓ.ም ላይ በመዋልና በቀን መቁጠሪያ ላይ በመመዝገብ ነበር፡፡
እንዲሁም ጳጉሜ 6 የሚውልባቸው ዓ.ም ቁጥሮች የምናዉቀው በምድብ ሶስት አመተ ምህረት ወይም በጳጉሜ 6 መስመራዊ እኩልታ ነው፡፡ የምድብ ሶስት አመተ ምህረት መስመራዊ እኩልታ
ቀ=0.25+0.25ዓ_4 ነው፡፡
ፊደል ቀ ማለት ጳጉሜ 6 በእጅ ሰዓትና በቀን መቀጠሪያ ላይ የሚመዘገብበትን የምድብ 3 ባለ 366 እለት ዓመተ ምህረት ወይም የእምርታ አመት 7 ተከታታይ ቅድም ተከተልን የሚያሳይ ጥገኛ ተለዋዋጭ ማለት ነው፡፡ ከግርጌው ቁጥር 4 የያዘው ፊደል ዓ_4 ማለት በየ 4 አመት የሚከሰት የባለ 366 እለት ልዩ ዓመተ ምህረት መሁኑን የሚያሳይ ኢጥገኛ ተለዋዋጭ ቁጥር ማለት ነው፡፡ እንዲሁም መስመራዊ እኩልታው ሁለት የማይለዋወጡ እኩል ክፍልፋይ ቁጥሮች አሉት፡፡ የመጅመሪያው 0.25 ቁጥር በምድብ ሶሰት አመት በእጅ ሰዓት የማይመዘገበው የጳጉሜ 6 ብዛት 0.25 እለት ወይም 6 ሰዓት መሆኑን ሲገልፅ፤ የእኩለታው ግድለት ወይም ከምድብ ሶስት አመት ፊት የሚገኘው 0.25 አሃድ የሚናገረው የእምረታ አመቱ በ አንድ አሃድ ሲሮጥ፤ ቅደም ተከተሉ በ0.25 አሃድ እየጨመረ መሮጡን ያሳያል፡፡ በመሆኑም የምድብ ሶስት አመት ቅደም ተከተል ፊደል ቀ የምናውቀበት ዘዴ እጅግ ቀላል ነው፡፡ የፊደል ቀን ዋጋ በሂሳብ ስሌት በማግኘት ነው፡፡ ስለዚህ የ ቀ ዋጋ ማለት በምድብ አመት ያልተመዘገበው 0.25 እለት ሲደመር፤ የእኩለታው ግድለት 0.25 ሲባዛ በምድብ ሶስት የባለ 366 እለት ዓመተ ምህረት. ቁጥር፡፡ ከእየሱስ ክርስቶስ ልደት ወዲህ የመጀመሪያው የባለ 366 እለት እምርታ ዓ.ም ቁጥር 3 ነበረ፡፡ በመሆኑም የመጀመሪያው ባለ 366 እለት ዓ.ም መሁኑን የሚያሳይ ኢጥገኛ ተለዋዋጭ ቁጥር ዋጋ ዓ_4=3 ነው፡፡ ይህን 3 ቁጥር በእኩልታው ፊደል ተክተን ሂሳቡ ሲሰላ የተገኘው ጥንድ ቁጥር 1 ነው፡፡
አስረጅ ቀ=0.25+0.25(3)
ቀ=0.25+0.75
ቀ=1
ትርጉሙም ጳጉሜ 6 ለመጀመሪያ ጊዜ እሁድእለት ላይ የዋለው በ 3 ዓ.ም ላይ ነበር ማለት ነዉ፡፡ ከእየሱስ ክርስቶስ ልደት ወዲህ ሁለተኛው የባለ 366 እለት እምርታ ዓ.ም ቁጥር 7 ነበረ፡፡ በመሆኑም የሁለተኛው ባለ 366 እለት ዓ.ም መሁኑን የሚያሳይ ኢጥገኛ ተለዋዋጭ ቁጥር ዋጋ ዓ_4=7 ነው፡፡ ይህን 7 ቁጥር በኩልታው ፊደል ተክተን ሂሳቡ ሲሰላ የተገኘው ጥንድ ቁጥር 2 ነው፡፡
አስረጅ ቀ=0.25+0.25(7)
ቀ=0.25+1.75
ቀ=2
ትርጉሙም ሁለተኛው ጳጉሜ 6 ለመጀመሪያ ጊዜ አርብእለት ላይ የዋለው በ 7 ዓ.ም ላይ ነበር ማለት ነዉ ፡፡ ከእየሱስ ክርስቶስ ልደት ወዲህ ሶስተኛው የባለ 366 እለት እምርታ ዓ.ም ቁጥር 11 ነበረ፡፡ በመሆኑም የሁለተኛው ባለ 366 እለት ዓ.ም መሁኑን የሚያሳይ ኢጥገኛ ተለዋዋጭ ቁጥር ዋጋ ዓ_4=11 ነው፡፡ ይህን 11 ቁጥር በኩልታው ፊደል ተክተን ሂሳቡ ሲሰላ የተገኘው ጥንድ ቁጥር 3 ነው፡፡ ትርጉሙም ሶስተኛው ጳጉሜ 6 ለመጀመሪያ ጊዜ እሮብእለተ ላይ የዋለው በ 11 ዓ.ም ነበር፡፡
ከእየሱስ ክርስቶስ ልደት ወዲህ 500ኛዉ የባለ 366 እለት እምርታ ዓ.ም ቁጥር 1999 ነበረ፡፡ በመሆኑም የ500ኛው ባለ 366 እለት ዓ.ም የሚያሳይ ኢጥገኛ ተለዋዋጭ ቁጥር ዋጋ ዓ_4=1999 ነው፡፡ ይህን 1999 ቁጥር በኩልታው ፊደል ተክተን ሂሳቡ ሲሰላ የተገኘው ጥንድ ቁጥር 500 ነው፡፡ ትርጉሙም 500ኛው ጳጉሜ 6 ጊዜ ማክሰኞእለተ ላይ የዋለው በ 1999 ዓ.ም ላይ ነበር ማለት ነዉ፡፡
ከእየሱስ ክርስቶስ ልደት ወዲህ 600ኛዉ የባለ 366 እለት እምርታ አመት የሚዉልበት ዓ.ም ቁጥር 2399 ነዉ፡፡ በመሆኑም የ600ኛው ባለ 366 እለት ዓ.ም መሁኑን የሚያሳይ ኢጥገኛ ተለዋዋጭ ቁጥር ዋጋ ዓ_4=2399 ነው፡፡ ይህን 2399 ቁጥር በኩልታው ፊደል ተክተን ሂሳቡ ሲሰላ የተገኘው ጥንድ ቁጥር 600 ነው፡፡ ትርጉሙም 600ኛው ጳጉሜ 6፤ አርብእለት ላይ ዉሎ የሚመዘገበዉ በ2399 ዓ.ም ላይ ነዉ፡፡ ሰብቴምበር 11፤ ፍራይዴ ላይ ዉሎ የሚመዘገበዉ በ2407 ዓ.ም ላይ ነዉ፡፡
ከ494ኛ እስከ 500ኛ ዙር ድረስ ከ1975 እስከ 1999 ዓ.ም ድረስ የነበሩት የጳጉሜ 6 እለቶች ዉለዉ የተመዘገቡት 7 የሳምንት እለት ሥሞች ከእሁድእለት እሰከ ማክሰኞእለት ነበረ ማለት ነዉ፡፡
599ኛ 2395 ዓ.ም ጳጉሜ 6 ተመዝግቦ የሚዉልበት የሳምንት እለት ሥም አሁድእለት ነዉ፡፡
600ኛ 2399 ዓ.ም ጳጉሜ 6 ተመዝግቦ የሚዉልበት የሳምንት እለት ሥም አርብእለት ነዉ፡፡
601ኛ 2403 ዓ.ም ጳጉሜ 6 ተመዝግቦ የሚዉልበት የሳምንት እለት ሥም ረቡዕለት ነዉ፡፡
602ኛ 2407 ዓ.ም ጳጉሜ 6 ተመዝግቦ የሚዉልበት የሳምንት እለት ሥም ሰኞእለት ነዉ፡፡
603ኛ 2411 ዓ.ም ጳጉሜ 6 ተመዝግቦ የሚዉልበት የሳምንት እለት ሥም ቅዳሜእለት ነዉ፡፡
604ኛ 2415 ዓ.ም ጳጉሜ 6 ተመዝግቦ የሚዉልበት የሳምንት እለት ሥም ሐሙስዕለት ነዉ፡፡
605ኛ 2419 ዓ.ም ጳጉሜ 6 ተመዝግቦ የሚዉልበት የሳምንት እለት ሥም ማክሰኞእለት ነዉ፡፡
ማጠቃለያ ፡
ጳጉሜ 6 የተመዘገበበት እና የሚመዘገብበት አመተ ምህረት እና የሳምንት እለት ስም የሚገኙት በኢትዮጵያ ቀን መቁጠሪያ ላይ ሲሆን፤ ሰብቴምበር 11 የተመዘገበበት እና የሚመዘገብበት አመት ምህረት እና የሳምንት እለት ስም የሚገኙት በግሪጎሪያን ቀን መቁጠሪያ ላይ ነው፡፡ሆኖም ግን ሁለቱም የፀሃይ ቀን መቁጠሪያ ስለሆኑ በኢትዮጵያ ቀን መቁጠሪያ ሰንጠረዥ ላይ በየአመቱ በመውጣት ላይ ይገኛሉ፡፡ለአብነት በቅርብ ያለፈዉ አርብእለት; ጳጉሜ 6፤2007 ዓ.ም ከፍራይዴይ ሰብቴምበር 11፡ 2015 ዓ.ም ፍፁም የተለየ ነዉ፡፡ እዚህ ኢትዮጵያ ዉሥጥ ብቻ ተሸሽጎ የሚገኘዉን ቀን መቁጠሪያ ከቅኝ ገዥ መስፋፋት በፊት ወደነበረበት አጠቃላይ የሰፊ ሞቃት ምድር መልሶ ሥራ ላይ ማዋል የአሁኑ አለምአቀፋዊ ተሳትፎ ዘመን አሰገዳጅ መሆኑን መገንዘብ ብቻ ሳይሆን ተግባራዊ የማድረግ አመራር በኛ የኢተዮጵያዉ አፍሪካ ህዳሴ በዋናነት እና በመላዉ የአለም ህዝብ እጅ ላይ በመዉደቁ ጭምር ነዉ፡፡
Tuesday, 8 December 2015
Saturday, 5 December 2015
English is not time, since it does know neither Pagume nor 12 months of 30 days.: Discovering the tropics and rediscovering the temp...
English is not time, since it does know neither Pagume nor 12 months of 30 days.: Discovering the tropics and rediscovering the temp...: Discovering the tropics and rediscovering the temperates Although we are living in a digital age, about 84% fassiltassewblogpost.com of our land is called th...
"አንድ እለት ማለት የምደር አንድ ጊዜ ሹረት መሆን በሳይንሰ ያለቀለት ጉዳይ ነው፡፡ ሥለዚህ በዚህ ዙሪያ ማን ምን ብሎ ይጠይቃል"
በሚል ያቀረቡት መከራከሪያ ሐሳብ ምንም እንኪን የምድር ሹረትንና ዙረትን ማወቅዎንና ማመንዎን ባይገልጽም የተጠቃለለ ብያኔ ነው፡፡ ምድር በራሷ ዛቢያ የምትሾረው በየ 24 ሠዓት ነው የሚል የተጠቃለለ ብያኔ ለምድር ወገብ ብቻ በመቆሙ ነው፡፡ ነገር ግን የምድራችን ቅርፅ ምላላ ክብ ሲሆን የምቃቱ ምድር ዙሪያ ረጅም ወይም ሰፊ ሲሆን፣ የቀዝቀዛው ዙሪያ አጭር ወይም ጠባብ ነው፡፡ ሥለዚህ ሁለት አዲስ ያላለቀላቸው ጥያቄዎች አሉ፡፡ ጥያቄዎቹ ረጅም ዙሪያ ያለው ሞቃት ምድር እና አጭር ዙሪያ ያለው ቀዝቃዛ ምድር እንዴት ቢሾሩና ቦዞሩ ነው አንድ ሙሉ ሹርትን በየ 24 ሠዓት እና ዙረትን በየ365.25 እለት እኩል የሚጨርሱት ? የሚሉ ነቸው፡፡
"አንድ እለት ማለት የምደር አንድ ጊዜ ሹረት መሆን በሳይንሰ ያለቀለት ጉዳይ ነው፡፡ ሥለዚህ በዚህ ዙሪያ ማን ምን ብሎ ይጠይቃል"
በሚል ያቀረቡት መከራከሪያ ሐሳብ ምንም እንኪን የምድር ሹረትንና ዙረትን ማወቅዎንና ማመንዎን ባይገልጽም የተጠቃለለ ብያኔ ነው፡፡ ምድር በራሷ ዛቢያ የምትሾረው በየ 24 ሠዓት ነው የሚል የተጠቃለለ ብያኔ ለምድር ወገብ ብቻ በመቆሙ ነው፡፡ ነገር ግን የምድራችን ቅርፅ ምላላ ክብ ሲሆን የምቃቱ ምድር ዙሪያ ረጅም ወይም ሰፊ ሲሆን፣ የቀዝቀዛው ዙሪያ አጭር ወይም ጠባብ ነው፡፡ ሥለዚህ ሁለት አዲስ ያላለቀላቸው ጥያቄዎች አሉ፡፡ ጥያቄዎቹ ረጅም ዙሪያ ያለው ሞቃት ምድር እና አጭር ዙሪያ ያለው ቀዝቃዛ ምድር እንዴት ቢሾሩና ቦዞሩ ነው አንድ ሙሉ ሹርትን በየ 24 ሠዓት እና ዙረትን በየ365.25 እለት እኩል የሚጨርሱት ? የሚሉ ነቸው፡፡
Monday, 16 November 2015
Gregorian calendar months are not scientific division of time
Grant and Hill reveal that the Gregorian calendar months are not scientific division of time
.
“The calendar month is an arbitrary division of time, and the number of days varies from 28 to 31. ---------Thirty days has September,
April, June, and November,
All the rest have thirty one,
Excepting February alone,
This has but twenty- eight days clear;
and twenty-nine in each Leap- year.” Grant and Hill (1965:42)
“The calendar month is an arbitrary division of time, and the number of days varies from 28 to 31. ---------Thirty days has September,
April, June, and November,
All the rest have thirty one,
Excepting February alone,
This has but twenty- eight days clear;
and twenty-nine in each Leap- year.” Grant and Hill (1965:42)
Monday, 14 September 2015
What is Ethiopia’s renaissance? Why Ethiopia’s renaissance is also called African Renaissance?
Tuesday, 23 June 2015
The Tropics rotate and revolve faster than the Temperates!
Tuesday, 9 June 2015
2015 Volkswagen GTI Hot Lap! - 2014 Best Driver's Car Contender
ሰኔ እና ሰኞእለት ገጠሙ ማለት 24 ሰአት የያዘዉ ሰኔ 1 ሰኞእለት በሰፊዉ ሞቃት ምድር የዋለዉ በ 12 ሰአት ቀን እና በ12 ሰአት ለሊት ተከፍሎ ነዉ::
Sunday, 31 May 2015
የሞቃቱ ምድር እና የቀዝቃዛው ምድር እንዴት ቢሾሩና ቢዞሩ ነው? ሹረታቸውን እና ዙረታቸውን እኩል በየ24 ሰዓትና በየ365.25 እለት የሚፈጽሙት?
"አንድ እለት ማለት የምደር አንድ ጊዜ ሹረት መሆን በሳይንሰ ያለቀለት ጉዳይ ነው፡፡ ሥለዚህ በዚህ ዙሪያ ማን ምን ብሎ ይጠይቃል"
በሚል ያቀረቡት መከራከሪያ ሐሳብ ምንም እንኪን የምድር ሹረትንና ዙረትን ማወቅዎንና ማመንዎን ባይገልጽም የተጠቃለለ ብያኔ ነው፡፡ ምድር በራሷ ዛቢያ የምትሾረው በየ 24 ሠዓት ነው የሚል የተጠቃለለ ብያኔ ለምድር ወገብ ብቻ በመቆሙ ነው፡፡ ነገር ግን የምድራችን ቅርፅ ምላላ ክብ ሲሆን የምቃቱ ምድር ዙሪያ ረጅም ወይም ሰፊ ሲሆን፣ የቀዝቀዛው ዙሪያ አጭር ወይም ጠባብ ነው፡፡ ሥለዚህ ሁለት አዲስ ያላለቀላቸው ጥያቄዎች አሉ፡፡ ጥያቄዎቹ ረጅም ዙሪያ ያለው ሞቃት ምድር እና አጭር ዙሪያ ያለው ቀዝቃዛ ምድር እንዴት ቢሾሩና ቦዞሩ ነው አንድ ሙሉ ሹርትን በየ 24 ሠዓት እና ዙረትን በየ365.25 እለት እኩል የሚጨርሱት ? የሚሉ ነቸው፡፡
ሀ. የሞቃቱ ምድር እና የቀዝቃዛው ምድር እንዴት ቢሾሩ ነው? ሹረታቸውን እኩል በየ 24 ሠዓት የሚፈጽሙት?
የምድራችን ቅርፅ ምላላ ክብ ሲሆን የምቃቱ ምድር ዙሪያ ረጅም ወይም ሰፊ ሲሆን፣ የቀዝቀዛው ዙሪያ አጭር ወይም ጠባብ ነው፡፡ ሥለዚህ አዲሱ ጥያቄ ረጅም ዙሪያ ያለው ሞቃት ምድር እና አጭር ዙሪያ ያለው ቀዝቃዛ ምድር እንዴት ቢሾሩ ነው አንድ ሙሉ ሹርት እኩል በየ 24 ሠዓት የሚጨርሱት የሚል ነው ፡፡ መልሱም እጅግ በጣም ቀላል ነው፡፡ ረጅም ዙሪያ ያለው የሞቃቱ ምድር እና አጭር ዙሪያ ያለው የቀዝቃዛው ምድር ሹረታቸውን እኩል በየ 24 ሠዓት የሚፈጽሙት፣ የሞቃቱ ምድር እየፈጠነ እና ቀዝቃዛው ምድር እየተንቀረፈ በመሾር ነው፡፡
ለ. የሞቃቱ ምድር እና የቀዝቃዛው ምድር እንዴት ቢዞሩ ነው? ዙሩን እኩል የሚጨርሱት?
የሞቃት ምድር እና የቀዝቃዛ ምድር ዙረታቸውን እኩል በየ 365.25 እለት የሚጨርሱት፣ ሞቃቱ ምድር እየፈጠነ እና ቀዝቃዛው ምድር እየተንቀረፈፈ በመዞር ነው፡፡ በመሆኑም በሰሜንና ደቡብ ሞቃቱ ምድር የሚከሰቱት አራት፤ አራት መካከለኛ ተቃራኒ ወቅቶች እና እጅግ የተቀራረበ አጭር የቀንና ለሊት ልዩነት፤ በሰሜንና ደቡብ ቀዝቃዛ ምድር ከሚከሰቱት አራት፤ አራት ከፍተኛ ተቃራኒ ወቅቶች እና እጅግ ከተራራቁት የቀንና ለሊት ልዩነት የተለዩ ናቸው፡፡ በመሆኑም ሁለት አዲስ የጊዜ ንድፈ ሀሳብ መስራት ይቻላል፡፡ አንደኛው አዲስ የጊዜ ንድፈ ሀሳብ፡ አጭር የቀንና ለሊት ልዩነት እና መካከለኛ ወቅት ማለት የሞቃት ምድር ፈጣን ሹረት እና ዙረትን የሚመለከት ንድፈ ሃሳብ ሲሆን፤ ሁለተኛው አዲስ የጊዜ ንድፈ ሀሳብ ማለት እጅግ የተራራቀ የቀንና ለሊት ልዩነት እና ከፍተኛ ወቅቶች ማለት የቀዝቃዛ ምድር ቀርፋፋ ሹረት እና ዙረት መኖሩን የሚመለከት ንድፈ ሃሳብ ነው፡፡ ስለዚህ የኢትዮጵያ ቀን መቁጠሪያ የተሰራው የሞቃት ምድር ጊዜ ንድፈ ሃሳብ መኖሩን መሰረት አድርጎ ሲሆን፡የግሪጎሪያን ቀን መቁጠሪያ የተሰራው ግን የቀዝቃዛውን ምድር ጊዜ ንድፈ ሃሳብ መኖርን መሰረት አድርጎ መሆኑን መገንዘብ ይኖርብናል፡፡
በሚል ያቀረቡት መከራከሪያ ሐሳብ ምንም እንኪን የምድር ሹረትንና ዙረትን ማወቅዎንና ማመንዎን ባይገልጽም የተጠቃለለ ብያኔ ነው፡፡ ምድር በራሷ ዛቢያ የምትሾረው በየ 24 ሠዓት ነው የሚል የተጠቃለለ ብያኔ ለምድር ወገብ ብቻ በመቆሙ ነው፡፡ ነገር ግን የምድራችን ቅርፅ ምላላ ክብ ሲሆን የምቃቱ ምድር ዙሪያ ረጅም ወይም ሰፊ ሲሆን፣ የቀዝቀዛው ዙሪያ አጭር ወይም ጠባብ ነው፡፡ ሥለዚህ ሁለት አዲስ ያላለቀላቸው ጥያቄዎች አሉ፡፡ ጥያቄዎቹ ረጅም ዙሪያ ያለው ሞቃት ምድር እና አጭር ዙሪያ ያለው ቀዝቃዛ ምድር እንዴት ቢሾሩና ቦዞሩ ነው አንድ ሙሉ ሹርትን በየ 24 ሠዓት እና ዙረትን በየ365.25 እለት እኩል የሚጨርሱት ? የሚሉ ነቸው፡፡
ሀ. የሞቃቱ ምድር እና የቀዝቃዛው ምድር እንዴት ቢሾሩ ነው? ሹረታቸውን እኩል በየ 24 ሠዓት የሚፈጽሙት?
የምድራችን ቅርፅ ምላላ ክብ ሲሆን የምቃቱ ምድር ዙሪያ ረጅም ወይም ሰፊ ሲሆን፣ የቀዝቀዛው ዙሪያ አጭር ወይም ጠባብ ነው፡፡ ሥለዚህ አዲሱ ጥያቄ ረጅም ዙሪያ ያለው ሞቃት ምድር እና አጭር ዙሪያ ያለው ቀዝቃዛ ምድር እንዴት ቢሾሩ ነው አንድ ሙሉ ሹርት እኩል በየ 24 ሠዓት የሚጨርሱት የሚል ነው ፡፡ መልሱም እጅግ በጣም ቀላል ነው፡፡ ረጅም ዙሪያ ያለው የሞቃቱ ምድር እና አጭር ዙሪያ ያለው የቀዝቃዛው ምድር ሹረታቸውን እኩል በየ 24 ሠዓት የሚፈጽሙት፣ የሞቃቱ ምድር እየፈጠነ እና ቀዝቃዛው ምድር እየተንቀረፈ በመሾር ነው፡፡
ለ. የሞቃቱ ምድር እና የቀዝቃዛው ምድር እንዴት ቢዞሩ ነው? ዙሩን እኩል የሚጨርሱት?
የሞቃት ምድር እና የቀዝቃዛ ምድር ዙረታቸውን እኩል በየ 365.25 እለት የሚጨርሱት፣ ሞቃቱ ምድር እየፈጠነ እና ቀዝቃዛው ምድር እየተንቀረፈፈ በመዞር ነው፡፡ በመሆኑም በሰሜንና ደቡብ ሞቃቱ ምድር የሚከሰቱት አራት፤ አራት መካከለኛ ተቃራኒ ወቅቶች እና እጅግ የተቀራረበ አጭር የቀንና ለሊት ልዩነት፤ በሰሜንና ደቡብ ቀዝቃዛ ምድር ከሚከሰቱት አራት፤ አራት ከፍተኛ ተቃራኒ ወቅቶች እና እጅግ ከተራራቁት የቀንና ለሊት ልዩነት የተለዩ ናቸው፡፡ በመሆኑም ሁለት አዲስ የጊዜ ንድፈ ሀሳብ መስራት ይቻላል፡፡ አንደኛው አዲስ የጊዜ ንድፈ ሀሳብ፡ አጭር የቀንና ለሊት ልዩነት እና መካከለኛ ወቅት ማለት የሞቃት ምድር ፈጣን ሹረት እና ዙረትን የሚመለከት ንድፈ ሃሳብ ሲሆን፤ ሁለተኛው አዲስ የጊዜ ንድፈ ሀሳብ ማለት እጅግ የተራራቀ የቀንና ለሊት ልዩነት እና ከፍተኛ ወቅቶች ማለት የቀዝቃዛ ምድር ቀርፋፋ ሹረት እና ዙረት መኖሩን የሚመለከት ንድፈ ሃሳብ ነው፡፡ ስለዚህ የኢትዮጵያ ቀን መቁጠሪያ የተሰራው የሞቃት ምድር ጊዜ ንድፈ ሃሳብ መኖሩን መሰረት አድርጎ ሲሆን፡የግሪጎሪያን ቀን መቁጠሪያ የተሰራው ግን የቀዝቃዛውን ምድር ጊዜ ንድፈ ሃሳብ መኖርን መሰረት አድርጎ መሆኑን መገንዘብ ይኖርብናል፡፡
Monday, 25 May 2015
Discovering the Economics of Pagume: Discovering the Tropics
በሦስት ምድብ አራት አመት ህግ በእጅ ሰዓት እና በኢትዮጵያ ቀን መቁጠሪያ የሚመዘገው የፈጣኑ ሰሜንና ደቡብ ሞቃት ምድር ጳጉሜ 6 እለት ፤ በእጅ ሰዓት እና በግሪጎሪያን ቀን መቁጠሪያ ከሚመዘገበው የቀርፋፈው ሰሜንና ደቡብ ቀዝቃዛ ምድር ሰብቴምበር 11 እለት የተለየ ነው፡፡
Discovering the Economics of Pagume: Discovering the Tropics: Five Optimum days of the year that helps in discovering the tropics These five optimum days have different names in the temperates and in th...
Friday, 15 May 2015
English is not time, since it does know neither Pagume nor 12 months of 30 days.: Linear equation of Pagume 6: Standard units of mea...
የሞቃቱ ምድር እና የቀዝቃዛው ምድር እንዴት ቢሾሩና ቢዞሩ ነው? ሹረታቸውን እና ዙረታቸውን እኩል በየ24 ሰዓትና በየ365.25 እለት የሚፈጽሙት?
"አንድ እለት ማለት የምደር አንድ
ጊዜ ሹረት መሆን በሳይንሰ ያለቀለት ጉዳይ ነው፡፡ ሥለዚህ በዚህ ዙሪያ ማን ምን ብሎ ይጠይቃል"
በሚል
ያቀረቡት መከራከሪያ ሐሳብ ምንም እንኪን የምድር ሹረትንና ዙረትን ማወቅዎንና ማመንዎን ባይገልጽም የተጠቃለለ ብያኔ ነው፡፡ ምድር በራሷ ዛቢያ የምትሾረው በየ 24 ሠዓት ነው የሚል የተጠቃለለ ብያኔ ለምድር ወገብ ብቻ በመቆሙ ነው፡፡ ነገር ግን የምድራችን ቅርፅ ምላላ ክብ ሲሆን የምቃቱ ምድር ዙሪያ ረጅም ወይም ሰፊ ሲሆን፣ የቀዝቀዛው ዙሪያ አጭር ወይም ጠባብ ነው፡፡ ሥለዚህ ሁለት አዲስ ያላለቀላቸው ጥያቄዎች አሉ፡፡
ጥያቄዎቹ ረጅም ዙሪያ ያለው ሞቃት ምድር እና አጭር ዙሪያ ያለው ቀዝቃዛ ምድር እንዴት ቢሾሩና ቦዞሩ ነው አንድ ሙሉ ሹርትን በየ 24 ሠዓት እና ዙረትን በየ365.25 እለት እኩል የሚጨርሱት
? የሚሉ ነቸው፡፡
English is not time, since it does know neither Pagume nor 12 months of 30 days.: Linear equation of Pagume 6: Standard units of mea...: Linear equation of Pagume 6: Standard units of measurements are these that eve... : Standard units of measurements are these that everyone ...
English is not time, since it does know neither Pagume nor 12 months of 30 days.: Linear equation of Pagume 6: Standard units of mea...
የሞቃቱ ምድር እና የቀዝቃዛው ምድር እንዴት ቢሾሩና ቢዞሩ ነው? ሹረታቸውን እና ዙረታቸውን እኩል በየ24 ሰዓትና በየ365.25 እለት የሚፈጽሙት?
"አንድ እለት ማለት የምደር አንድ
ጊዜ ሹረት መሆን በሳይንሰ ያለቀለት ጉዳይ ነው፡፡ ሥለዚህ በዚህ ዙሪያ ማን ምን ብሎ ይጠይቃል"
በሚል
ያቀረቡት መከራከሪያ ሐሳብ ምንም እንኪን የምድር ሹረትንና ዙረትን ማወቅዎንና ማመንዎን ባይገልጽም የተጠቃለለ ብያኔ ነው፡፡ ምድር በራሷ ዛቢያ የምትሾረው በየ 24 ሠዓት ነው የሚል የተጠቃለለ ብያኔ ለምድር ወገብ ብቻ በመቆሙ ነው፡፡ ነገር ግን የምድራችን ቅርፅ ምላላ ክብ ሲሆን የምቃቱ ምድር ዙሪያ ረጅም ወይም ሰፊ ሲሆን፣ የቀዝቀዛው ዙሪያ አጭር ወይም ጠባብ ነው፡፡ ሥለዚህ ሁለት አዲስ ያላለቀላቸው ጥያቄዎች አሉ፡፡
ጥያቄዎቹ ረጅም ዙሪያ ያለው ሞቃት ምድር እና አጭር ዙሪያ ያለው ቀዝቃዛ ምድር እንዴት ቢሾሩና ቦዞሩ ነው አንድ ሙሉ ሹርትን በየ 24 ሠዓት እና ዙረትን በየ365.25 እለት እኩል የሚጨርሱት
? የሚሉ ነቸው፡፡
English is not time, since it does know neither Pagume nor 12 months of 30 days.: Linear equation of Pagume 6: Standard units of mea...: Linear equation of Pagume 6: Standard units of measurements are these that eve... : Standard units of measurements are these that everyone ...
Tuesday, 12 May 2015
Discovering the Economics of Pagume: Pagume is 5/6 faster rotaions of earth in the trop...
Discovering the Economics of Pagume: Pagume is 5/6 faster rotaions of earth in the trop...: Pagume is five or six faster rotations of earth in the tropical latitudes. Where as 6-10 or 6-11 days of September in the if 5/6 slower r...
ዓመተ ምህረት
ዓመተ ምህረት ማለት ሰዎች ከምድርና ፀሐይ ካለማቋረጥ የሚቀዳውን የ365.25 እለት በሦስት ምድብ አራት አመት ጊዜ በ365 እለት ለተከታታይ 3 ዓመት እና በአራት አመት አነዴ 366 እለት መደብ ቀደም ሲል ቢደነገግም ከእየሱስ መወለድ መስከረም 1፡0 ዓመተ ምህረት ጀምሮ ግን በአዲስ ፍቅር፤ሥራ፤መተሳሰብ፤መግባባት፤ተፈጥሮን በመመርመር፤ በትምህርት፤ ማህበራዊ፤ኢኮኖሚያዊ እና ሐይማኖታዊ ተግባራት እውቀትንና ክህሎተን ባማከለ መልኩ ከትውልድ ወደ ትውልድ በመዝገብ የሚተላለፍ የቀን መቁጠሪያ ጊዜ ድንጋጌ ማለት ነው፡፡ የዛሬዉ ቅዳሜእለት፤ ጳጉሜ 1፣ 2006 ዓ.ም. የምድር ሞቃት እለት ነው፡፡ በቀዝቃዛው ምድር ግን ሳተርዳዬ፤ ሰብቴምበር 6፤2014 ነው፡፡ የዚህ ምክንያት ሁለት አዲስ የጊዜ ንድፈ ሀሳቦች በመኖራቸውና፤ እነዚህን ሁለት የጊዜ ንድፈ ሀሳቦች ወደ ተግባር መለወጫ ሁለት የጊዜ ተnማት በመሰራታቸውና በመኖራቸው ነው፡፡ በቅድሚያ አዲስ ሁለቱ የጊዜ ንድፈ ሐሳቦች ምንድናቸው? ንድፈ ሀሳብ አንድ፡- አጭር የቀንብረሃንና ለሊት ልዩነት እና መካከለኛ የወቅቶች ልዩነት ማለት ፈጣን የሞቃት ምድር ሹረትና ዙረት መሆኑን የሚመለከት የጊዜ ንድፈ ሀሳብ ነው፡፡ ንድፈ ሀሳብ ሁለት፡-ረጅም የቀንብርሀንና ለሊት ልዩነት እና ከፍተኛ የወቅቶች ልዩነት ማለት የቀዝቃዛ ምድር ቀርፋፋ ሹረትና ዙረት መሆኑን የሚመለከት የጊዜ ንድፈ ሀሳብ ነው፡፡ ከላይ የተመለከቱትን የጊዜ ንድፈ ሀሳቦች ወደ ተግባር ለመለወጥ የተሰሩት ወይም ከሞቃቱ ምድርና ፀሃይ እና ከቀዝቃዘው ምድርና ፀሃይ የተቀዱት የጊዜ ቴክኖሎጂዎች ምንድን ናቸው? ሁለቱ የጊዜ ቴክኖሎጂ የሚከተሉት ቸው፡፡ የኢተዮጵያ ቀን መቁጠሪያ አንደኛው የጊዜ ቴክኖሎጂ ሲሆን፤ የግሪጎሪያን ቀን መቁጠሪያ ማለት ሁለተኛው የጊዜ ተnN} ነው፡፡
Sunday, 10 May 2015
የኢትዮጵያን ቀን መቁጠሪያ ተግባራዊ ጥቅም አውርደን ተቀምን ማለት የሚቻለው መቼ ነው?
"አንፃራዊ ጊዜን /ዘመንን፣ እንደነ አልበርት እና ስቴፊንግ ሆውኪንግ ያሉ የሳይንስ ጭንቅሌዎች በ20ኛው መቶ ክ/ዘመን ከልደት ወዲህ ሊደርሱባት የቻሉትን የጊዜ ዘመን ፍቺ ከጥንት ጀምሮ ይዞ፣ ተግባራዊ ጥቅም ላይ በሚውልበት አያያዝ አውርዶ ሲጠቀምበት የኖረ የዘመንና የዓለም ሐሳብ ነው"
ከላይ በተገለጸው መከራከሪያ ሀሳብ መሰረት የአንፃራዊ ጊዜን ትርጉም የሚያወቁ ከሆነ፤የኢትዮጵያን ቀን መቁጠሪያ ለምን ጥንታዊ ብቻ አድርገዉ ደመደሙ የሚለውን ጥያቄ መመለስ አለብዎት፡፡ጥንት ማለት ዛሬንና ነገን ማየት የማይችል ማለት ነው፡፡ ስለዚህ የአንፃራዊ ጊዜን ትርጉም ሳይረዱ ስለጊዜ መናገር ኢሳይንሳዊና ኢተፈጠሮዋዊ ነው፡፡ ስለዚህ ከላይ ቀጥለው የገለጽት … ተግባራዊ ጥቅም ላይ በሚውልበት አያያዝ አውርዶ ሲጠቀምበት የኖረ የዘመንና የዓለም ሐሳብ ነው የሚለው ሐሰት ቢሆንም፤ የሚከተለውን አዲስ ጥያቄ በመፍጠሩ እጅግ ጠቃሚ ነው፡፡ የኢትዮጵያን ቀን መቁጠሪያ ተግባራዊ ጥቅም አውርደን ተቀምን ማለት የሚቻለው መቼ ነው?
የኢትዮጵያን ቀን መቁጠሪያ ተግባራዊ ጥቅም ላይ ልናውል የምንችለው በዚህ በኢትዮጵያ ውስጥ ከማንኛውም ኢኮኖሚያዊ፣ ማህበራዊ እና ፖለቲካዊ እሴት የተዘለለችውን ጳጉሜ ማግኘት ብቻ ሳይሆን የግሪጎሪያኑን ቀን መቁጠሪያ ኢተፈጥሮዊና ኢሳይንሳዊ ጥቅም በማስቀረት በሞቃት ምድር ውስጥ የሚከሰቱት የተፈጥሮ ወቅቶች፣ አጭር ቀንና ሌሊት ሠዓት ልዩነት እና ማናቸው ኢኮኖሚያዊ፣ ማህበራዊ፣ፖለቲካዊ እና ሃይማኖታዊ ሥራዎች ሲመዘገቡበት ብቻ ነው፡፡
Discovering the Economics of Pagume: Discovering the Tropics
Discovering the Economics of Pagume: Discovering the Tropics: Five Optimum days of the year that helps in discovering the tropics These five optimum days have different names in the temperates and in th...
www.pagumetropicsofethiopiawordpress.ccom
www.pagumetropicsofethiopiawordpress.ccom
1. የኢትዮጵያን ቀን መቁጠሪያ ተግባራዊ ጥቅም አውርደን ተቀምን ማለት የሚቻለው መቼ ነው?
"አንፃራዊ ጊዜን
/ዘመንን፣ እንደነ አልበርት እና ስቴፊንግ ሆውኪንግ ያሉ የሳይንስ ጭንቅሌዎች በ20ኛው መቶ ክ/ዘመን ከልደት ወዲህ ሊደርሱባት
የቻሉትን የጊዜ ዘመን ፍቺ ከጥንት ጀምሮ ይዞ፣ ተግባራዊ ጥቅም ላይ በሚውልበት አያያዝ አውርዶ ሲጠቀምበት የኖረ የዘመንና የዓለም
ሐሳብ ነው"
ከላይ በተገለጸው መከራከሪያ ሀሳብ መሰረት የአንፃራዊ ጊዜን ትርጉም የሚያወቁ ከሆነ፤የኢትዮጵያን
ቀን መቁጠሪያ ለምን ጥንታዊ ብቻ አድርገዉ ደመደሙ የሚለውን ጥያቄ መመለስ አለብዎት፡፡ጥንት ማለት ዛሬንና ነገን ማየት የማይችል
ማለት ነው፡፡ ስለዚህ የአንፃራዊ ጊዜን ትርጉም ሳይረዱ ስለጊዜ መናገር
ኢሳይንሳዊና ኢተፈጠሮዋዊ ነው፡፡ ስለዚህ ከላይ ቀጥለው የገለጽት … ተግባራዊ ጥቅም ላይ በሚውልበት አያያዝ አውርዶ ሲጠቀምበት
የኖረ የዘመንና የዓለም ሐሳብ ነው የሚለው ሐሰት ቢሆንም፤ የሚከተለውን አዲስ ጥያቄ በመፍጠሩ እጅግ ጠቃሚ ነው፡፡ የኢትዮጵያን ቀን መቁጠሪያ ተግባራዊ ጥቅም አውርደን ተቀምን ማለት የሚቻለው መቼ ነው?
የኢትዮጵያን ቀን መቁጠሪያ ተግባራዊ ጥቅም ላይ ልናውል የምንችለው በዚህ በኢትዮጵያ ውስጥ
ከማንኛውም ኢኮኖሚያዊ፣ ማህበራዊ እና ፖለቲካዊ እሴት የተዘለለችውን ጳጉሜ ማግኘት ብቻ ሳይሆን የግሪጎሪያኑን ቀን መቁጠሪያ ኢተፈጥሮዊና
ኢሳይንሳዊ ጥቅም በማስቀረት በሞቃት ምድር ውስጥ የሚከሰቱት የተፈጥሮ ወቅቶች፣ አጭር ቀንና ሌሊት ሠዓት ልዩነት እና ማናቸው ኢኮኖሚያዊ፣
ማህበራዊ፣ፖለቲካዊ እና ሃይማኖታዊ ሥራዎች ሲመዘገቡበት ብቻ ነው፡፡
Saturday, 2 May 2015
Discovering the Economics of Pagume: Discovering the Tropics
Discovering the Economics of Pagume: Discovering the Tropics: Five Optimum days of the year that helps in discovering the tropics These five optimum days have diffe
rent names in the temperates and in th...
በአሁኑ ጊዜ ሁለት የጊዜ ተëማት ተድጋሮቶች በአለማችን ላይ ይገኛሉ፡፡
አንደኛው ተድጋሮት ፈረንጆች ትናንሽና ቀርፋፋ የጊዜ አሃዶች ሰከንዶች፤ ደቂቃዎችና ሰአት መመዝገቢያ የእጅ እና ግርግዳ ሰዓት የላቸውም፡፡ ምክንያቱም በእጃቸው ላይ አስረውት የሚገኙት ሰዓት የተሰራው በሚኖሩበት ቀርፋፋ ምድር መሰረት ሳይሆን፤ እኛ በምኖርበት ፈጣን ሞቃት ምድር ጊዜ ህግ መሰረት በመሆኑ ነው፡፡ በመሆኑም በየአመቱ ከ 11 ደቂቃ በላይ ወደ ሁዋላ እየጠመዘዙ ፌብሩዋሪ 28ን ወደ 29 የሚቀይሩት ከ 40 ደቂቃ በላይ በማስተካከል ነው፡፡
ሁለተኛው መሰረታዊ የጊዜ ተnማት ተድጋሮት የሞቃቱ ምድር ፈጣንና ትላልቅ የጊዜ አሃዶች ማለትም እለት፤ ሳምንት፤ ወሮች እና አመት የሚመዘገቡት በኢትዮጵያ ቀን መቁጠሪያ ቢሆንም፤ በሞቃት ምድር የሚገኙ አገሮች የሚጠቀሙት በቀዝቃዛ ምድር ቀርፋፋና ትላልቅ የጊዜ አሃዶች ማለትም ቀርፋፋ እለት፤ሳምንት፤ ወሮች እና አመት በሚመዘገቡት የግሪጎሪያን ቀን መቁጠሪያ ነው፡፡ በመሆኑም ከ84 በመቶ በላይ የሚሸፍነው የሞቃት ምድራችን እስካሁን አለመገኘቱን ያሳያል፡፡
Thursday, 30 April 2015
Tropics: Linear equation of Pagume 6: Two theories of Earth...
Tropics: Linear equation of Pagume 6: Two theories of Earth...: Linear equation of Pagume 6: Two theories of Earth- theory of the Tropics compa... : Professor Ephraim Isaac is my hero because he asserted ...
We are
observing that there are four quarter seasons in Ethiopia. For example, during
the season of Kermit in which there exist heavy rain for about 94 days (from
end of Sene 14 to Meskeram 13). Kermit season is characterized by its own
features such as farming lands are covered by growing crops, it rains day and
night, rivers are flooding and schools are closed. At the beginning of the end
of Kermit, the second quarter season is called Metsew. Metsew that covers 89
days (from the end of Meskeram 13 to Tahisas 12) is also characterized by its
own features such as absence of rain, light sunshine, flower and growing crops
are with fruits; schools are opened, but young students are following sheep and
cattle after school hours return. The third quarter season is called Bega that
covers 90 days (from the end of Tahisas 12 to Megabit 12). Bega season is
characterized by windy and sunny, crops and grasses are dried and harvested, market
price of crops are relatively decreasing, wedding period and after the mid of
Bega seasons sheep and cattle are not followed by any individual because there
are no crops in the agricultural field. The fourth quarter season is called
Tseday that covers 92 days (from the end of Megabit 12 to Sene 14). Tseday
season is also characterized by its own features such as begins a little rain,
farmers are plowing their land for maize and other cereals production, crops
and grasses become green and growing again, cattle and sheep are followed by
individual thus students are busy after school hours.
These
four quarter seasons of the year are recurring every year in Ethiopia. It is
because the sources of seasons are the earth rotates every 24 hours and
revolves around the sun every 365.25 days.
Another
important question is that are the observations of these four quarter seasons only
the attributes of Ethiopia? I think and believe, these four quarter seasons are
not only the attributes of the current Ethiopia at least for the following two
reasons.
The
first reason is that why do Ethiopia which is located in the first quadrant of
Tropic and Brazil which is located in the third quadrant of the Tropic produce
similar coffee production and supply to the world market? The second reason is
that why do the four quarter seasons of north Temperate such as Summer, Autumn,
Winter and Spring are symmetrical with the four quarter seasons of south
Temperate such as Winter, Spring, Summer and Autumn respectively?
Nevertheless, besides bilingual English
Amharic Dictionary both unnaturally and unscientifically defines four quarter
seasons of the year by north Temperate such Autumn, Spring, Summer and Winter
as Metsew, Tseday, Kermit and Bega in Ethiopia respectively. In fact, Grisdale
(1960:33) has also
partially discovered the problem of knowing seasons as follows.
“In Ethiopia there
is a misleading tendency to call the ‘Rainy season’ -the Northern Summer- ‘Kermit’
meaning winter, because the climate is more unpleasant in this season. This
tendency should be checked; instead of using the terms winter and summer it is
better to use the more meaningful expression ‘Rainy Season’ and ‘Dry season’,
remembering whilst so-doing what we truly mean by the seasons”.
It is
gratefulness of Grisdale that the proper names of seasons of north Temperate
cannot be called used as names of seasons in Ethiopia, because using those
terms such as winter and summer in Ethiopia is neither natural nor scientific.
But the limitation of his discovery is that in the world of four quarter
seasons of the year he prescribes only two seasons such as more
meaningful expression ‘Rainy Season’ and ‘Dry season’, remembering whilst
so-doing what we truly mean by the seasons.
Kearsey
(1964:21) discusses the length of daylight and the seasons of the year are
related to the fact that the earth’s axis of rotation is tilted relative to the
orbit. Besides, he says the length of day and night differs for different
places, and also differs with the season of the year at any one place. The
relative warmth of the different seasons is mainly affected by the angle at
which the sun’s rays strike the earth. Although the relative warmth of
different seasons in the Tropics and Temperates are different, he discusses
only the north Temperates seasons such as summer, autumn, winter and spring.
It is
naturally observed that moderate seasons of the year and shorter variations of
day and night are the attributes of the Tropics. That is why, G. Last (1968:68)
confirmed that use of the 12 hour time system (12 hours daylight and 12 hours
night throughout the year in Ethiopia is the most useful.
“Ethiopia
is very near the equator; its most northerly point is only 180 form
the equator. Therefore, there is not much change in the length of day and night
during the year. There is only about half an hour’s difference is the length of day
between December and June. This is why the 12-hour time system is most useful
in Ethiopia” Last
(1968:69).
Nevertheless, G. Last’s
discovery is partial because he should have used the institute of months such
as Tahisas and Sene which reveals the existence of shorter variations of day
and night in the Tropics.
Therefore, we are able to wrap up that four quarter observable
seasons of the year in the north Tropic and four quarter observable seasons of the
year in the south Tropic are undiscovered. Thus as ways of economists thinking,
it is useful to set the following two new theories of solar time.
(I)
The
shorter variations of day and night and moderate seasons are the faster
rotations and revolution of the Tropics, when
(II)
The
longer variations of day and night and extreme seasons are the slower rotations
and revolution of the Temperates.
These two new theories are illustrated
in Figure 1.1 which shows the longer variations of day and night in the
Temperates and also differs with the extreme seasons of the year, and the
shorter variations of day and night in the Tropics and also differs with
moderate seasons of the year. The relative warmth of moderate seasons in the
Tropics and extreme seasons in the Temperates are different is mainly affected
by the angles at which the sun’s rays strike the spherical earth.
We know the shorter length of day and
night changes with the moderate seasons in the Tropics, when the longer length
of day and night changes with the extreme seasons. Figure 1.1 demonstrates that
there are five optimum days of the year in the Tropics and in the Temperates.
These five optimum days of the year recur at the end of the day when the sun is
overhead at the Tropic of Cancer, at the equator, the Tropic of Capricorn, the
equator and the Tropic of Cancer. The word optimum refers to maximum or minimum
(solstice) and length of daylight equals night (equinox). Each optimum day
recur at the end of each season. Thus four optimum days of the Tropics are
different from four optimum days of the Temperates. Of course we have the
calendar of Ethiopia and the calendar of Gregorian to help us keep the track of
Tropical seasons and Temperates seasons respectively. Thus Z model in Figure
1.1 reveals Sene 14, Meskeram 14, Tahisas 12 and Megabit 12 are proper names of
four optimum days in the Tropics, when June 21, September 23, December 21 and
March 21 are proper names of four optimum days in the Temperates.
Sene 14 marks the end of Tseday and
Metsew seasons in the north and south Tropics respectively, when June 21 marks
the end of Spring and Autumn seasons in the north and south Temperates
respectively. On Sene 14 and June 21, the sun is overhead at points of 23.5°EN
and 156.5°WN of the equator. Latitude that connects points of 23.5 and 156.5
degrees is called Tropic of Cancer. From the end of Sene 14 to Meskeram 13 in
the Tropics and from the end of June 21 to September 23 in the Temperates the
earth continues its faster and slower rotations and revolution around the sun.
Subscribe to:
Posts (Atom)